Meer dan helft Belgische luchtwassers tekortkoming van werking tot administratie

De controle en handhaving zijn bedoeld om de Belgische doelstellingen van de stikstofaanpak te halen. Vilt.be kreeg van het departement Omgeving de recentste rapportage uit 2022 van deze controles. Van de 258 stallen uitgerust met een luchtwasser haddenin 2022 57 stallen een systeem specifiek voor varkens, 69 met een systeem voor pluimvee en 132 bedrijven hadden een luchtzuiveringsinstallatie waaronder een biobed, een biologische of een chemische luchtwasser. Bij een grote helft (145) van de gecontroleerde stalsystemen werd geen tekortkoming vastgesteld. Bij de andere 113 stalsystemen werden 222 tekortkomingen geregistreerd, onderverdeeld in zes types.

Meer tekortkomingen

Volgens Vilt.be zijn er echter in de werkelijkheid meer tekortkomingen vastgesteld, maar deze worden telkens gegroepeerd geregistreerd. Zo kan er bijvoorbeeld vastgesteld zijn dat er geen overloop is geplaatst geweest en dat de schuine putwanden ontbreken. Deze twee vaststellingen komen dan als één tekortkoming inzake constructie in de registratie terecht. Daarnaast is het ook een positievere inschatting dan in realiteit het geval is, aangezien niet alle puntjes gecontroleerd worden bij een controle. De controle op de constructie is bijvoorbeeld zeer tijdrovend en bij veel systemen wijzigt de constructie niet of nauwelijks doorheen de tijd.

Werking en gebruik luchtwassers

In 2022 werden 65 tekortkomingen geregistreerd inzake werking en gebruik, wat overeenkomt met een vierde van alle gecontroleerde systemen. Een tekortkoming op vlak van werking en gebruik wil volgens het Belgisch departement zeggen dat het systeem niet werkt conform de constructievoorwaarden opgenomen. Dit kan bijvoorbeeld zijn wanneer de mest niet voldoende afgelaten wordt, als er een te grote dierbezetting is voor het systeem, of wanneer de lucht in de luchtwassers niet genoeg gesproeid wordt.

Bij 21 procent werd ook een tekortkoming inzake constructie vastgesteld en bij 14 gevallen (5 procent) was er een ander ammoniakemissiearm stalsysteem geplaatst dan opgenomen in de vergunning. Veehouders met een luchtwasser moeten ook wekelijks de controle van de luchtwasser in een logboek bijhouden, 21 procent van hen deed dit niet consequent. 16 procent van de veehouders kwam ook tekort in hun administratieve verplichtingen, waarbij er bijvoorbeeld geen technische fiche of dimensioneringsplan aanwezig was, of er liep iets fout met de registratie. 19 systemen hadden ook geen constructieverklaring op het moment van de controle.

Minder reductie ammoniak

Twee jaar geleden rapporteerde het Departement samen met VLM dat in 2021 28 van de toen 84 luchtwassers waarvan een indicatieve ammoniakemissiemeting werd uitgevoerd, geen ammoniakemissiereductie van 70 procent behaalden. Daarvan werd er bij vier luchtwassers geen ammoniak gereduceerd. Deze cijfers kon de afdeling Handhaving bij het moment van de opvraging niet geven, omdat dit niet structureel wordt geregistreerd door de afdeling.