POV verbijsterd over mestplan Wiersma en extra reductieopgave varkenshouderij
Aanvankelijk zou het nieuwe sectorale mestplafond voor stikstof 82,5 miljoen kilo worden. Minister Wiersma brengt deze omlaag naar 70,6 miljoen kilo. Ook voor fosfaat wordt het plafond verder omlaag geschroefd van 32,9 naar 27,7 miljoen kilo. ‘Het procentuele aandeel dat de varkenshouderij heeft gekregen in het halen van het nieuwe nationale plafond is buitensporig groot, groter dan voor andere sectoren.’
En dat is onrechtvaardig, omdat de varkenshouderij al jaren onder het mestproductieplafond produceert en de sector het eerder gestelde plafond voor 2025 wel zou halen, meent POV.
Bovendien heeft de varkenshouderij volgens POV al een enorm aandeel geleverd in krimp van de veestapel door eerdere afroming, de afname van POR-rechten, de Subsidieregeling sanering varkenshouderij (Srv). Ook hebben veel varkenshouders zich aangemeld voor de Lbv en Lbv-plus. ‘Het is veel te voorbarig en niet evenredig om deze impactvolle maatregelen te nemen bij een sector die maar een uiterst beperkt aandeel van 11 procent heeft in de totale mestmarkt.’
Kritisch op mestverwerking
Ook op andere punten is de varkensorganisatie kritisch. Het kabinet wil meer gaan inzetten op mestverwerking en export, maar de POV mist een crisisaanpak hiervoor. ‘Bij meer mestverwerking en mestverwaarding loopt het verschil tussen productie en plaatsing ook niet zo uit de pas. De overheid heeft daar ondanks toezeggingen de afgelopen jaren niet geleverd. De drie stimuleringsregeling die nu zijn aangekondigd, zijn behulpzaam, maar zonder daadwerkelijke doorbraken tot vergunning en verbetering van afzet, aan de achterkant blijven we in deze impasse.’
Daarnaast verwacht POV meer inzet op de erkenning van Renure en inzet van dierlijke mestproducten.
Juridische houdbaarheid innovatie
POV is blij dat de minister aandacht heeft voor technische innovaties, maar daar moeten dan wel juridische houdbaarheid van systemen en vergunningen tegenover staan. ‘Anders heeft de sector niets aan innovatie. In de brief ontbreken maatregelen en acties die daar op korte termijn doorbraken in gaan realiseren. Let wel, Nederland zit op slot door haar eigen wetgeving. De wetgeving moet terug naar de tekentafel en opnieuw worden opgebouwd: op basis van feiten en cijfers, met realistische doelen en tijdspaden.’
Afroming rechten
De varkenshouderijorganisatie concludeert dat de mestbrief vooral pijn doet voor de blijvers: ‘Varkenshouders snakken naar perspectief en dat blijft wederom uit. De maatregelen hebben op korte termijn geen impact op de mestmarkt. Afromen van rechten in de varkenshouderij komt op het bord van de blijvers. Bedrijven worden buiten familiair onverkoopbaar en bij overdracht van varkensrechten kost het de blijver veel geld. Hij moet immers rekening houden met 25 procent afroming en betaalt daar ook voor. Daarnaast kan de varkenshouderij niet meer krimp aan. Om concurrentiekracht te behouden is voldoende omvang van groot belang. De sector krimpt momenteel hard en er is tijd nodig om tot een nieuwe balans te komen. Blijven snijden doet de blijvende boer pijn en de kosten komen op bord van hen die doorwillen, terwijl het nauwelijks bijdraagt aan het oplossen van het probleem op de mestmarkt.’
De POV verwacht meer bestuurlijke lef van Wiersma: ‘Een crisis vraagt om daadkracht en de nek uitsteken. Maatregelen gebaseerd op feiten en cijfers, en aanpakken van problemen aan de bron. En dat is niet verdere krimp in de varkenshouderij. Dat is wél concrete maatregelen en lef om de plaatsingsruimte te verruimen en wetgeving aan te passen naar realistische doelen en tijdspaden.’
