Rabo verwacht positieve ontwikkelingen varkenssector

Het effect van de VS-importheffingen op Nederlandse varkenssector is in eerste instantie naar verwachting vrij klein, omdat de Nederlandse export naar de Amerikaanse markt beperkt is. Maar een verschuiving van handelsstromen en heffingen op voergrondstoffen kunnen wel een effect krijgen, denken Eva Gocsik en René Veld van de Rabobank in hun recente RaboResearch marktupdate. De strategie van president Trump, die regelmatig van koers verandert, maakt het moeilijk om de langetermijneffecten van de importheffingen goed te voorspellen.

Betere marges

Hoewel de varkensvleesproductie in de EU27+VK in 2024 is gestegen met 2 procent door betere marges in 2023. Op basis van deze recente gegevens over de grootte van de veestapel verwachten de twee Rabobank specialisten dit jaar een daling in de productie van 1,5 procent. Ook verwacht RaboResearch in 2025 opnieuw een sterke afname van het aantal zeugen in Nederland doordat bedrijven meedoen aan een beëindigingsregeling.

Stijgende opbrengstprijzen

Het krimpend aanbod in Noordwest-Europa heeft ervoor gezorgd dat de opbrengstprijzen van vleesvarkens in de EU vanaf eind maart zijn gaan stijgen. RaboResearch verwacht een verbetering van de vraag, doordat Duitsland zijn MKZ-vrije status heeft teruggekregen. Hun export naar het Verenigd Koninkrijk kan nu weer worden hervat. MKZ blijft wel een risico voor de varkenssector, aangezien er recent een paar uitbraken zijn geregistreerd bij melkveebedrijven in Slowakije en Hongarije.

Biggen

De gemiddelde biggenprijs in de EU volgt de normale stijging die past bij het seizoen, maar deze was wel 10 procent lager dan het gemiddelde over vijf jaar, in week 14 van 2025. Marges op de vleesvarkenshouderij in de EU waren gemiddeld positief in het eerste kwartaal van 2025. Alsnog zijn er vleesvarkenshouders in een aantal Europese landen, zoals in Nederland, die druk op hun marges ervoeren door de hoge biggenprijzen als gevolg van het beperkte aanbod. De marges verbeteren waarschijnlijk weer doordat biggenprijzen langzaam zullen stabiliseren in het tweede kwartaal van dit jaar. De marges van zeugenhouders zijn positief gebleven.

Voerprijzen

RaboResearch verwacht dat voerprijzen gunstig zullen blijven in het tweede kwartaal van dit jaar. Echter, de groeiende handelsoorlog tussen VS en de rest van de wereld zorgt wel voor onzekerheden en kan voor meer schommelingen zorgen op de markt van agri-grondstoffen. Op het gebied van vitaminen, mineralen en aminozuren is Europa erg afhankelijk van China. Op dit moment levert China ongeveer 60 procent van de Europese lysinebehoefte. In januari 2025 heeft de Europese Commissie op de import van lysine uit China een voorlopige antidumpingheffing opgelegd. Het risico is dat de prijs hierdoor zal stijgen.

Lysinebehoefte

Op het gebied van vitaminen, mineralen en aminozuren is Europa erg afhankelijk van China. Op dit moment levert China ongeveer 60 procent van de Europese lysinebehoefte. In januari 2025 heeft de Europese Commissie op de import van lysine uit China een voorlopige antidumpingheffing opgelegd. Het risico is dat de prijs hierdoor omhoog gaat.

Export

De export van varkensvlees (inclusief bijproducten) van de EU27 en het VK stabiliseerde in 2024. Ook al daalde de export van spiervlees en verwerkte producten met 5 procent ten opzichte van 2023, de export van bijproducten steeg daarentegen met 7 procent. Deze stijging komt in 2024 vooral op het conto van China (+8 procent; 55.220 ton) en naar de Filipijnen (+32 procent; 44.126 ton). De export van varkensvlees (inclusief bijproducten) van januari 2025 was bijna gelijk aan die van januari 2024.

VS

De VS heeft pas een heffing van 10 procent opgelegd op de import (inclusief varkensvlees) uit de EU27+VK. De impact op Europese markt zal, volgens de Rabobank waarschijnlijk klein zijn, aangezien de VS maar 3 procent van het totale exportvolume van varkensvlees uit de EU27+VK voor hun rekening neemt. Denemarken, Polen, Spanje en Nederland zijn de grootste EU-exporteurs richting de VS.

Voordeel

RaboResearch stelt dat de EU misschien voordeel kan halen uit de handelsoorlog tussen de VS en China. De hoge tegenheffingen door China op Amerikaanse varkensvleesproducten maken directe handel tussen de twee landen prijstechnisch onaantrekkelijk. Voor Europa biedt dit mogelijkheden door meer producten aan China te leveren. Daarbij tekent RaboResearch aan dat spiervlees uit Brazilië een betere prijs heeft ten opzichte van Europees varkensvlees. China heeft wel meer behoefte aan bijproducten dan aan spiervlees. In 2024 was de VS verantwoordelijk voor 6 procent van de totale import van spiervlees door China, maar 27 procent van de Chinese import van varkensvleesbijproducten. Europa heeft mogelijk meer kansen om dit gat in te vullen want het overgrote deel van de Braziliaanse slachterijen is niet goedgekeurd voor het exporteren van bijproducten naar China. Echter, het nog steeds lopende Chinese anti-dumping onderzoek naar Europees varkensvlees blijft een risico voor de Europese exporteurs. Meer leveren aan China betekent in ieder geval lagere volumes naar andere landen. RaboResearch denkt niet dat Europa haar volume zal kunnen opschalen, onder andere door de ingezette dalende varkensvleesproductie in Europa. Aan de andere kant zullen andere landen, zoals Vietnam, mogelijk hun import vanuit de VS willen verhogen om te onderhandelen over de tarieven van de VS. Dit is een risico voor andere exporteurs, zoals Europa.

Verschuivende handelsstromen

De situatie rondom importheffingen zal in de komende maanden verder ontwikkelen en de handelsstromen gaan zeker verschuiven als gevolg van deze heffingen. Exporteurs zullen daardoor hun handelwijze gaan aanpassen, aldus de verwachting van RaboResearch.