POV hoopvol over stikstofplannen Wiersma

Recentelijk kwam LVVN-minister Femke Wiersma met een 'startpakket Nederland van het slot'. Er is door POV lang uitgekeken naar deze Kamerbrief met het bijbehorende startpakket vanuit de ministeriële commissie Economie en Natuurherstel.

Minister Wiersma wil op korte termijn, in het 2e en 3e kwartaal van 2025, al een aantal stappen zetten, zoals een gefaseerde, fundamentele aanpassing van het vergunningenstelsel en een maatregelenpakket dat zorgt voor een structurele daling van stikstofemissies en gericht is op natuurbehoud en –herstel. Verder wil ze aandacht voor de maatschappelijke en sociaaleconomische gevolgen van de rechterlijke uitspraak voor burgers, bedrijven en gebieden, inclusief ondernemers die nu tussen wal en schip vallen en vraagt ze de inzet van het kabinet op Europees niveau.

Vergunningverlening

Het kabinet zet in op een fundamentele herziening van de systematiek van vergunningverlening. Het huidige vergunningensysteem is al langer niet houdbaar. Er wordt onder meer ingezet op een spoedwetgeving, die op 1 januari 2026 van start gaat. Belangrijkste wijzigingen zijn het invoeren van een rekenkundige ondergrens, de omslag van depositie- naar emissiesturing en de kritische depositiewaarde (KDW) uit de wet. De KDW wordt vervangen door een juridisch houdbaar alternatief, in de vorm van emissiedoelen. POV zet zich al jaren in voor het schrappen van de KDW uit de wet en het wijzigen van de ondergrens om interimmers en PAS-melders te legaliseren.

Onduidelijkheid blijft

Anderzijds blijft er volgens POV twijfel en onduidelijkheid: „Het moet allemaal nog uitgewerkt worden. En een aantal fundamentele keuzes blijven uit: hoe wordt de emissieruimte verdeeld over sectoren en houdt het kabinet rekening met de emissiereductie die sectoren al gerealiseerd hebben? Belangrijker nog, er moet een compleet nieuw vergunningensysteem opgezet worden, met daarin de omslag van depositie- naar emissiesturing. Is deze nieuwe systematiek juridisch wél houdbaar? Bovendien gaat dit tijd kosten, maar wat doen we dan in de tussentijd?”

Emissiereducties

In alle sectoren (industrie, landbouw, mobiliteit) wordt gestuurd op reductie van stikstofemissies. Voor landbouw geldt een reductie van 42 - 46% in 2035 ten opzichte van 2019. Wat dit gaat betekenen voor de varkenshouderij is nog niet helder, ook dit vergt nadere uitwerking. Het POV-standpunt is en blijft: de varkenshouderij heeft al 83 procent ammoniakemissies gereduceerd. De resterende opgave moet eerlijk worden verdeeld over sectoren, waarbij al gedane inspanningen moeten worden beloond.

Breder kijken

Daarnaast vindt de producentenorganisatie dat een hyperfocus op stikstof is, terwijl andere opgaven ook als een zwaard van Damocles boven het hoofd van de varkenssector hangen, zoals water, natuur en klimaat). Ook zullen worden de natuurdoelanalyses herijkt en verbeterd. „De regie van de natuurdoelanalyses ligt bij de provincies. Dus, de mate waarin Nederland uit de impasse komt, hangt af van provinciaal beleid en het aankomende nationale beleid”, aldus POV.

Nederland wijkt volgens POV met haar stikstof & natuurbeleid af van de Europese richtlijnen, terwijl dit kabinet juist in haar hoofdlijnenakkoord heeft opgenomen geen nationale beleidskoppen te willen. „Wanneer Nederland de EU-richtlijnen strikt zou hanteren, betekent dit een gematigder tijdpad voor de realisatie van natuurdoelen. Nederland holt nu voor de Europese troepen uit. POV wil dat het kabinet aansluit bij het Europese tijdpad. Beleid moet haalbaar, betaalbaar en uitvoerbaar zijn.”