Effect EU-Mercosur-akkoord op Nederlandse varkenshouderij beperkt

Het akkoord voorziet in wederzijdse verlaging van importtarieven en uitbreiding van zogenoemde tariefcontingenten (TRQ’s) op diverse landbouwproducten. In het kader van dit akkoord worden onder meer nieuwe tariefcontingenten afgesproken voor varkensvlees, pluimveevlees en zuivel. Deze contingenten zijn wederzijds: zowel de EU als de Mercosur-landen krijgen toegang tot elkaars markt binnen vooraf bepaalde hoeveelheden en tegen verlaagde tarieven. De invoering vindt geleidelijk plaats over een periode van 15 jaar, tot 2040.
Import varkensvlees beperkt
Varkensvlees krijgt een tariefcontingent van 25.000 ton met een invoerrecht binnen het contingent van 83 euro per ton. Dit is een nieuwe voorkeurstoekenning voor leveranciers uit Mercosur. Momenteel importeren de EU-lidstaten vrijwel geen varkensvlees uit de Mercosur-landen. De import van varkensvlees in de EU moet wel vrij zijn van ractopamine, een in de EU verboden diervoedertoevoeging.
Brazilië beweert ractopaminevrij varkensvlees te produceren en dat de lage export naar de EU kan worden verklaard door de aantrekkelijke markten die Brazilië buiten de EU aantreft (mondelinge informatie van een Braziliaanse deskundige op het gebied van de varkensvleesmarkt). Dit leidt tot de verwachting dat de export van varkensvlees uit Brazilië naar de EU waarschijnlijk zeer bescheiden zal blijven. Tegelijkertijd wordt een daling van de varkensvleesconsumptie per hoofd van de bevolking in de EU verwacht.
Naast Brzailië hebben ook landen met een lage varkensvleesproductie die toegang krijgen. Zo wordt Paraguay het recht verleend om jaarlijks maximaal 1.500 ton varkensvlees rechtenvrij uit te voeren naar de EU vanaf de datum van inwerkingtreding van het akkoord, als onderdeel van het tariefcontingent voor varkensvlees van de EU.
Economisch totaalbeeld
De totale economische impact van het EU-Mercosur-akkoord voor Nederland wordt in 2040 geraamd op een bbp-stijging van 0,02 procent, oftewel 239 miljoen euro. Deze groei komt voornamelijk voort uit de industrie- en dienstensector. Voor de landbouwsector als geheel zijn de inkomenseffecten licht negatief. Voor varkensbedrijven wordt het effect in absolute en relatieve zin als beperkt gekarakteriseerd.
Het rapport vermeldt dat de simulaties zijn uitgevoerd met het MAGNET-model en gebaseerd zijn op de aanname van volledige implementatie van het akkoord in 2040. Externe ontwikkelingen zoals klimaatverandering, consumentenvoorkeuren en toekomstig EU-landbouwbeleid zijn niet afzonderlijk doorgerekend, maar zijn via de gebruikte scenario’s impliciet meegenomen in de prognoses.
Het volledige rapport is beschikbaar via Wageningen University & Research.
Wat is een tariefcontingent?
Een tariefcontingent (of TRQ – Tariff Rate Quota) is een handelsregeling waarbij een vooraf vastgestelde hoeveelheid van een product mag worden geïmporteerd tegen een verlaagd of nul-tarief. Wordt die hoeveelheid overschreden, dan geldt voor het extra volume een hoger invoertarief. Binnen het EU-Mercosur-akkoord is dit instrument toegepast op onder meer vleesproducten. De contingenten worden gedurende een periode van 15 jaar stapsgewijs uitgebreid.