Aanzienlijke stijging varkensgriep met nieuw virus in Frankrijk
De sterke toename van het aantal gevallen van varkensgriep in Frankrijk is volgens wetenschappers van het Ploufragan-Plouzané-Niort laboratorium van Anses, het Franse Agentschap voor Voeding, Milieu en Arbeidsveiligheid, te wijten aan het feit dat dit virus de immuniteit die door eerdere infecties en vaccinaties is opgebouwd, weet te omzeilen.
Invoer uit Denemarken
Anses vermoedt dat dit virus afkomstig is uit Denemarken en via de invoer van dieren het land is binnengekomen via invoer van dieren. Het nieuwe genotype dook voor het eerst op in Bretagne in 2020 en verspreidde zich vervolgens over het Franse vasteland. Daarbij verdrong het bestaande stammen. Voor wetenschappers reden om monsters van 2019 tot 2022 te analyseren om zo de oorsprong en de snelle verspreiding van het virus beter te leren begrijpen.
Immuniteit varkens omzeilen
Uit deze analyse blijkt dat deze nieuwe ziekteverwekker aanzienlijk verschilt van eerdere virussen. Volgens de onderzoekers is dat de oorzaak het de bestaande immuniteit bij varkens kan omzeilen.
Symptomen
Varkens die besmet zijn met het nieuwe virusgenotype H1N2#E tonen veelal: hoge koorts, ademhalingsproblemen, hoesten en bij zeugen meer miskramen.
Herkomst
Volgens Anses is dit nieuwe virusgenotype hoogstwaarschijnlijk afkomstig uit Denemarken. Vermoedelijk is het in Franse varkensgroepen terechtgekomen door de invoer van besmette dieren, rechtstreeks of via andere Europese landen. De oorsprong werd achterhaald bepaald door het doen van genetische vergelijkingen met andere bekende varkensgriepvirussen.
Risico van overdracht
De opkomst van deze nieuwe variant kan ook het risico van overdracht naar andere diersoorten en naar mensen vergroten, waarschuwt Anses. Het H1N2#E-virus heeft sinds 2020 verschillende uitbraken veroorzaakt op kalkoenbedrijven en was in 2021 ook verantwoordelijk voor een ernstig geval van varkensgriep bij de mens. Menselijke blootstelling aan varkensgriepvirussen verhoogt het risico op muteren met een menselijk griepvirus, wat zou vervolgens kunnen leiden tot het ontstaan van een nieuw virus dat beter is aangepast aan mensen. Aangezien varkens ook gevoelig zijn voor menselijke en vogelgriepvirussen, kunnen deze dieren uiteindelijk functioneren als een mengvat voor virussen. De laatste grieppandemie, die plaatsvond in 2009, werd veroorzaakt door een varkensgriepvirus.
Noodzaak strikte bioveiligheid
De introductie van dit virus onderstreept de noodzaak van strikte bioveiligheid op alle varkensbedrijven, onderstreept Anses. Dit omvat de quarantaine van alle nieuwe dieren die op een bedrijf aankomen en de controle van alle dieren op tekenen van een varkensgriepinfectie. Het melden van dergelijke infecties is tot nu toe niet verplicht in Frankrijk.
Griepvirussen
Uitbraken van varkensgriep werden in het verleden vooral gezien in het winterseizoen. Tegenwoordig wordt volgens de Gezondheidsdienst voor Dieren (GD) het varkensgriepvirus op sommige varkensbedrijven jaarrond aangetoond. In de meeste gevallen veroorzaakt de infectie lichte tot milde verschijnselen bij varkens. In combinatie met andere ziekteverwekkers kunnen uitbraken echter gepaard gaan met ernstige ziekte.
De GD stelt dat er griepvirusstammen bestaan die alleen varkens infecteren, maar varkens kunnen ook worden geïnfecteerd door griepvirussen van mensen of vogels. In theorie is het mogelijk dat gelijktijdige infectie van varkens met verschillende griepvirussen leidt tot het ontstaan van virusvarianten met nieuwe eigenschappen, met een risico op overdracht naar de mens.
Wat is H1N2#E ?
H1N2#E verwijst naar een variant van de influenza A virus die voornamelijk bij varkens voorkomt. Het is een subtype van de influenza A virus, net als H1N1 (varkensgriep). Hoewel het virus bij varkens voorkomt, kunnen mensen ook geïnfecteerd raken
Tekst: Guus Queisen
Opgegroeid op een gemengd agrarisch bedrijf op een typisch Zuid-Limburgse carréboerderij. Na een financieel/economische opleiding en diverse functies sinds 1985 in deeltijd en sinds 1996 fulltime op freelance basis actief in de landbouwjournalistiek. Volg kritisch alle ontwikkelingen die (in-)direct aan de agrarische sector gerelateerd zijn. Bij Agrio werkzaam voor zowel de papieren als de digitale uitgaven van: Stal en Akker, Pigbusiness, Melkvee en Akkerwijzer.
Beeld: Ellen Meinen Agrio Archief
Bronnen: Pigprogress, Agrar Heute, Gezondheidsdienst voor Dieren