Het belang van voortschrijdend inzicht
Ik ben geen jurist of rechtsgeleerde, maar begrepen heb ik deze stelling nooit. Ja, wel vanuit het populistische motief. Het klinkt namelijk heel erg voor de brave burger. Alsof je zomaar opgesloten zou kunnen worden als je niet aan de regels voldoet en dat de gang naar de rechter wordt afgesloten. Maar dat is natuurlijk niet het geval en inhoudelijk snap ik het dan ook niet. Er zijn een paar fundamentele rechten waar we in Westerse landen allemaal aan moeten voldoen. Daar kan een democratisch gekozen regering niets aan veranderen.
Mij lijkt echter een Kritische Depositie Waarde of het aantal asielzoekers dat we moeten accepteren geen fundamenteel recht. Daar bepaalt de meerderheid van het volk wat we willen. Politieke partijen die niet tot die meerderheid behoren, zien dat natuurlijk graag anders. Het mooie is dat iedereen wel eens tot de minderheid behoort in onze democratie waardoor debatten, feiten en cijfers bepalen uiteindelijk wat we gaan doen. Helaas, niets is minder waar.
Dat we regels wel degelijk kunnen aanpassen, wil ik duidelijk maken met een voorbeeld over het nulstandsbeleid voor wilde zwijnen in Noord-Brabant. De term nulstandsbeleid komt uit een betrekkelijk ver verleden, toen het Rijk in de Nota Jacht en Wildbeheer uit 1991 een beleid ten aanzien van wilde zwijnen heeft geformuleerd. Daarbij werden twee leefgebieden (De Veluwe en de Meinweg) aangewezen en daarbuiten zou een nulstandbeleid worden gehanteerd.
De bestuurders en ambtenaren die dit hebben laten gebeuren, komen er gemakkelijk mee weg. Geen rechtszaken, geen claims en geen Kamervragen
Dat hield in dat buiten de leefgebieden in principe geen in de vrije natuur levende wilde zwijnen zouden moeten voorkomen. De provincies zouden dit beleid uitvoeren. Dat hebben ze niet goed gedaan en nu zitten de wilde zwijnen overal. De schade voor de landbouw is aanzienlijk en het risico op verspreiden van varkenspest enorm. De rechter vond dit in 2022 (in Utrecht) onvoldoende aantoonbaar en dus werd afschot verboden.
Maar goed, de bestuurders en ambtenaren van de provincie Noord-Brabant vonden het makkelijker niets aan beheer van wilde zwijnen te doen. Nu zitten ze dus overal en is het ondoenlijk geworden om de nulstand te realiseren. Dit voortschrijdend inzicht bracht Faunabeheereenheid Noord-Brabant tot het lumineuze idee om dan de regels maar aan te passen. Het nulstandbeleid verdwijnt, maar de aanpak en schadevergoeding moeten wel heel strak geregeld zijn. In goed overleg met belanghebbenden (onder meer boeren, maar ook zeven natuurorganisaties!!!) wil men hier uit komen.
Op zich geen verkeerde aanpak, want we moeten iets. Ik verbaas me er wel over dat dit zo gemakkelijk gaat. De bestuurders en ambtenaren die dit hebben laten gebeuren, komen er gemakkelijk mee weg. Geen rechtszaken, geen claims en geen Kamervragen. Dat meten met twee maten begint nu wel heel vervelend te worden. Een kabinet valt over problemen die zich ver buiten onze landsgrenzen afspelen en een relatief eenvoudig regeltje voor een betere leefomgeving voeren we niet uit. Gelukkig kunnen we dat met voortschrijdend inzicht oplossen.
De linkse populisten komen meteen op de proppen met allerlei krachttermen die kant nog wal raken
Zo doen we dat in Nederland. Maar andere fouten uit het verleden (teveel Natura 2000 gebieden, een te strenge KDW in de wet, een slechte asielprocedure) vallen blijkbaar niet onder deze pragmatische aanpak. De linkse populisten komen meteen op de proppen met allerlei krachttermen die kant nog wal raken. Maar ze kapen daarmee wel het debat en de media doen gretig mee. Het minste wat ze daarmee bereiken is het traineren van het invoeren van nieuw beleid, geholpen door enkele welwillende ambtenaren. Daarmee creëert de oppositie weer munitie voor het volgende debat: dit kabinet levert niet!
Ik maak me serieus zorgen over deze egocentrische politiek. Het gaat alleen nog maar over het winnen van zetels. Het besturen van het land wordt zo onmogelijk gemaakt. BBB en VVD proberen er in ieder geval nu nog iets van te maken. Dat is ook niet allemaal geweldig, maar ik hou mijn hart vast voor de uitslag van de verkiezingen op 29 oktober. Een kabinet zonder boefjes met grote ego’s lijkt onmogelijk.
