Geboortemanagement biggen - Het belang van biest

Elke big verdient een gezonde start. In een serie artikelen over geboortemanagement staan we stil bij cruciale momenten rond de geboorte, met één doel: optimaal biggenwelzijn. In deze eerste aflevering zoomen we in op een essentiële eerste stap: biestopname.

Biest: een levensreddend drankje

Voor een pasgeboren big draait alles om een goede start. Biggen worden nat, koud en met weinig vetreserves geboren (ze hebben minder dan 2% lichaamsvet). Ze hebben nauwelijks energie om warm te blijven of te bewegen. In die eerste cruciale uren is biest, de eerste melk van de zeug, letterlijk van levensbelang.

Biest (colostrum) bevat alles dat een big direct na de geboorte nodig heeft:

Warmte en energie, om onderkoeling te voorkomen;
Activering van de stofwisseling en het maag-darmkanaal;
Afweerstoffen (IgG, IgA en IgM) die het immuunsysteem opbouwen.

Optimale hoeveelheid biest

Hoeveel biest heeft een big voor optimale omstandigheden nodig?
Uit onderzoek blijkt het volgende:

< 200 gram biest in 24 uur = 43% kans op sterfte vóór spenen;
> 200 gram biest = > 90% kans op overleving;
> 290 gram biest = tot 15% hoger speengewicht.

Houd als streefwaarde aan: minstens 200 gram biest per big in de eerste 24 uur.
Bij voorkeur afkomstig van de eigen moeder, voor optimale immuniteit én binding met de toom.

Zorg dat je er op tijd bij bent

Colostrum verliest snel zijn kracht. In de eerste 6 uur na werpen zijn de concentraties immunoglobulinen (afweerstoffen zoals IgG, IgA en IgM) het hoogst. Daarna nemen ze rap af. Juist daarom is het belangrijk dat alle biggen – ook de laatstgeborenen – snel bij de uier komen. Beperk overleggen daarom in de eerste 12-24 uur.

Praktische tips voor betere biestopname

Split-suckling: haal tijdelijk de zwaarste of eerstgeboren biggen weg om de kleintjes ongestoord te laten drinken;
Op temperatuur houden: zorg dat de omgevingstemperatuur hoog genoeg is en bied extra warmte aan koude biggen;
Observeer actief: zie je een slappe, koude of inactieve big, help die dan naar een speen of geef handmatig biest bij;
Houd de kraamstal stressvrij: een ontspannen zeug laat beter biest schieten.

Welzijn én rendement

Goede biestopname beschermt niet alleen tegen sterfte, maar verhoogt ook het speengewicht, de uniformiteit in de toom en de prestaties ná het spenen. Bovendien draagt het bij aan een duurzame zeug: gelten waarvan alle spenen worden benut bij de eerste worp, produceren meer melk in latere worpen.

Slim sturen op biestopname verhoogt dus niet alleen de overlevingskansen en kwaliteit van je biggen, het zorgt ook voor een beter rendement van je kraamstal.

Wil je meer weten?

Meer praktische tips of ondersteuning nodig? Neem dan contact met ons op. Je kunt ons bereiken door te bellen naar 088 488 29 74 of door een mail te sturen naar klantenservice@agrifirm.com