‘Geen wondermiddel tegen mycotoxines’
Mycotoxines zijn giftige stoffen die geproduceerd worden door schimmels en kunnen voorkomen in veevoer. Daardoor kunnen ze varkens gevoeliger maken voor ernstige darmaandoeningen, zoals coccidiose. Ook wanneer mycotoxines in lage hoeveelheden in het voer zitten.
Volgens de onderzoeker zijn de maximale niveaus die de EU heeft opgesteld voor mycotoxines in voer onvoldoende is om alle nadelige effecten te voorkomen. „We zagen tijdens praktijkonderzoek bij ‘veilige’ niveaus ook problemen. Dit zijn vaak indirecte effecten van mycotoxines, die een varkenshouder veel geld kosten. Doordat het afweersysteem van varkens afneemt, bestaat de kans dat entingen niet worden opgenomen”, licht de onderzoeker toe.
„Het is niet altijd zo dat coccidiose of salmonella wordt veroorzaakt door besmet voer. Maar nutritionisten en dierenartsen moeten hier wel alert op zijn want dieren zijn ook gevoelig voor mycotoxines die in kleine hoeveelheden aanwezig zijn in het mengvoer en dit verslechterd de technische resultaten.”
Voeranalyse
Een voeranalyse is en blijft volgens Antonissen de beste manier om te onderzoeken of het voer besmet is met mycotoxines en hoe erg deze besmetting is. Naast de voeranalyses die de veevoerfabrikanten vaak al uitvoeren, kan een veehouder zelf ook een voeranalyse laat uitvoeren, wanneer er problemen in de stal zijn. De kosten voor een voeranalyse variëren afhankelijk van de soort test en het aantal mycotoxines waarop wordt onderzocht. Deze liggen tussen de 20 en enkele honderden euro’s.
„Een goede opslag van veevoer(grondstoffen) is cruciaal om schimmelgroei en de vorming van mycotoxines tegen te gaan”, zegt Antonissen. Een varkenshouder dient daarom bijvoorbeeld zijn voersysteem en voersilo’s regelmatig schoon te maken.
Voederadditieven
Momenteel zijn er verschillende firma’s die mycotoxine binders en ontgiftigers op de markt brengen. Deze producten kunnen dan aan het voer toegevoegd worden om zo de schadelijke effecten van de in het voer aanwezige mycotoxines te verminderen.
Mycotoxines zijn stoffen met zeer verschillende soorten eigenschappen, dit maakt dat er geen wondermiddel is dat helpt tegen alle mycotoxines. Antonissen adviseert dan ook om zich als veehouder te laten adviseren voor een gepaste aanpak van een mycotoxine probleem voor zijn bedrijf.
Versterken elkaar
De Belgische onderzoeker vertelde ook dat er meer dan 300 soorten mycotoxines zijn en ze zelden alleen voorkomen in diervoer. Daarbij geldt ook dat toxines elkaar versterken (meestal geldt 1+ 1=3) en de besmetting dus verergerd.
Uit wereldwijd onderzoek blijkt dat 55 procent van het mengvoer met mycotoxines besmet is. „Het is alleen niet bekend of en in hoeverre al dat mengvoer schadelijk is voor de dieren”, verklaart de onderzoeker. Dit wordt momenteel wereldwijd onderzocht.
