‘Privatisering controle slachthuizen terugdraaien’

Vleeskeurders in de Nederlandse slachthuizen trekken volgens Investico aan de bel. Sinds de controle op hygiëne en dierziekten in slachthuizen is geprivatiseerd, is de werkdruk te hoog en hebben keurders geen bevoegdheden meer. Ze waarschuwen dat ze de veiligheid van het vlees niet meer kunnen garanderen. „We zouden echt meer tijd moeten hebben: met dit tempo zien we soms niet goed of een dier ziek is, of er resten van mest, gal of andere vieze plekken op zitten, waardoor ziektekiemen kunnen verspreiden,” zegt een keurder volgens Investico. De journalisten van Investico hebben gesproken met de keurders zelf. „We zijn niet meer onafhankelijk", vertelde een keurder. "We zouden er voor het publieke belang moeten staan. Het liefst zouden we weer een overheidsorgaan worden, door weer samen te gaan met de NVWA bijvoorbeeld. Nu gaat het alleen maar om winst maken.” Het slachtpersoneel zou ook onder steeds hogere druk en zonder goede opleiding moeten werken. Door de hoge werkdruk en geen opleiding kan het voorkomen dat ze per ongeluk abcessen en darmen open prikken, waardoor een infectie zich kan verspreiden,” zegt een keurder tegen Investico.

9 miljoen besparing

Tot 2006 waren de keurders in dienst van de voorloper van de NVWA. Volgens de slachtbedrijven en overheid kon jaarlijks 9 miljoen euro worden bespaard door hen te laten werken voor het private bedrijf KDS. Dat bedrijf brengt haar diensten in rekening bij de NVWA die de kosten doorberekent aan de slachtbedrijven. De keurders zijn verantwoordelijk voor de eerste controles aan de slachtlijn, maar vinden dat ze hun werk niet goed kunnen doen door een veel te hoog werktempo, te weinig bevoegdheden en een gebrekkige samenwerking met de dierenartsen van de Voedsel- en Warenautoriteit NVWA. Alleen de dierenartsen van de NVWA hebben de bevoegdheid om in te grijpen in het slachtproces.

Terug naar NVWA

Naar aanleiding van dit journalistieke onderzoek pleit professor mr. Pieter van Vollenhoven, voorzitter van de Stichting Maatschappij en Veiligheid, ervoor de private keuringsdienst, ‘als eerste linie van bewakers van de voedselveiligheid’, weer onder te brengen bij de NVWA. Volgens Van Vollenhoven klinkt het aantrekkelijk om de veiligheid over te laten aan de professionaliteit van de sectoren zelf. Maar een kwalitatief, onafhankelijk en goed functionerend overheidstoezicht blijft absoluut noodzakelijk om te controleren of die voornemens ook worden waargemaakt. „De financiering, waarin de bedrijven hun eigen keuring betalen, is onderdeel van het probleem”, zegt Van Vollenhoven die het toezicht in slachthuizen al jaren kritisch volgt. Tegen Investico zegt Van Vollenhoven: „De Stichting Maatschappij en Veiligheid vindt het principieel onjuist dat activiteiten van de NVWA in rekening worden gebracht en dat daardoor discussies gaan ontstaan in de sfeer van 'dat kunnen wij goedkoper doen'. Dit artikel toont wederom aan dat in de slachthuizen geen sprake is van een acceptabele situatie voor mens en dier. De toezichthouder moet over voldoende informatie kunnen beschikken om doortastend te kunnen optreden, maar beschikt daar nu niet meer over.”