Clostridiumbacterie steeds meer boosdoener

Het is daarom van belang dat de opbouw van de darmflora niet wordt verstoord, zegt Leo van Leengoed, specialist varkensgezondheid bij de faculteit Diergeneeskunde, in het vakblad Veehouder en Veearts.

Effectieve vaccins
In het verleden werd geboortediarree vooral veroorzaakt door E. coli. Maar dankzij het gebruik van effectieve vaccins is deze geboortediarree naar de achtergrond verdrongen. Tegenwoordig is het de clostridiumbacterie (C. perfringens en C. difficile) die vooral in de eerste levensweken een forse aanslag kan plegen op de darmgezondheid van zuigende biggen.

De clostridiumbacterie hanteert als wapen de productie van toxinen (gifstoffen). Deze toxinen zorgen ervoor dat het darmstelsel van biggen wordt aangetast. “Wij weten dat Clostridium perfringens wel zestien verschillende soorten toxinen kan produceren, afhankelijk van de omstandigheden”, vertelt Leo van Leengoed. De bacterie heeft dus veel mogelijkheden om zich aan te passen aan verschillende situaties. Daarnaast heeft clostridium een tweede wapen: de vorming van sporen. De sporen kunnen tientallen jaren in de omgeving overleven.

Overdaad aan nutriënten
Hoewel clostridium op nagenoeg alle bedrijven aanwezig is, geeft deze lang niet altijd problemen. Van Leengoed: „Clostridium groeit graag in een darm met een overdaad aan nutriënten. Wij zien problemen vooral optreden bij abrupte voerovergangen of sterke veranderingen in de hoeveelheid voer die wordt opgenomen.” Maar ook na antibioticumbehandelingen van de zeugen voor de partus treden gemakkelijk problemen op.

Clostridium krijgt een kans om toe te slaan als de darmflora van jonge biggen uit balans raakt of afwezig is. „Zorg er dus voor dat je als varkenshouder geen ‘rare dingen’ doet die de opbouw van de darmflora van de jonge dieren kunnen verstoren”, benadrukt Van Leengoed.