Heb aandacht voor griep, ook in de zomer!
Vaak wordt nog gedacht, dat griep in varkensbedrijven seizoensgebonden is. De laatste jaren wordt griep echter het hele jaar door aangetroffen op varkensbedrijven. Vaccineren tegen Influenza is daarom het hele jaar door van groot belang!
Soms hoor je weleens mensen zeggen: “Griep komt enkel voor in het najaar en het voorjaar” of “Tijdens de zomer kunnen mijn varkens onmogelijk griep hebben”. Deze visie blijkt achterhaald en kan een risico zijn voor jouw bedrijf.
Dit blijkt mede uit uitslagen van neusswabs die verzameld zijn in de periode van 2017 t/m juli 2019. Uit de uitslagen van deze swabs kunnen we nagaan of het griepvirus aanwezig is en welk type griepvirus gevonden wordt. Dit geeft belangrijke informatie voor het bedrijf specifiek als het gaat om vaccinatie tegen griep, maar geeft ons ook een beter inzicht in de totale griep situatie van een regio of een land.
In de grafiek hieronder worden resultaten weergegeven van neusswabs die verzameld zijn in Nederland en België in de periode van 2017 tot en met juli 2019. Uit de uitslagen blijkt, dat er geen dip meer te zien is in het aantal positieve neusswabs in de zomermaanden. In 2017 lijkt er nog een dalende tendens te zijn naar de zomermaanden toe, in 2018 en 2019 is deze dip in positieve uitslagen veel minder duidelijk en wordt er relatief meer griepvirus gevonden in de geteste neusswabs gedurende de zomerperiode (figuur 1).
Influenzavirussen bij varkens worden ingedeeld op basis van een tweetal eiwitten aan hun oppervlak: hemagglutinine (HA of H) en neuraminidase (NA of N). Bij de varkens zijn vooral H1 (in de varianten aviair (H1av), humaan (H1hu), en pandemisch (H1pdm)) en H3 humaan (H3hu) van belang wat betreft de H component en N1 (in de varianten N1av en N1pdm) en N2 humaan (N2hu) voor de N component. De mogelijke combinaties van H- en N-componenten die bij varkens voorkomen zijn H1avN1av, H1avN2hu, H1huN2hu, H3huN2hu, H1pdmN1pdm en H1pdmN2hu. In deze positief geteste monsters hebben we onderzocht welk type griepvirus gevonden wordt. Deze hebben we opgesplitst aan de hand van deze H- en N-oppervlakte-eiwitten. Hieronder zie je de uitslagen per maand weergegeven in grafieken (figuur 2 en 3).
Uit de verschillende grafieken blijkt het volgende:
- De laatste jaren wordt griep ook in de zomermaanden gevonden in neusswabs. De verdeling wordt steeds meer constant over het gehele jaar heen;
- De klassieke H1 types komen steeds minder voor, de pandemische H1 vinden we steeds vaker;
- De N1 neemt af over tijd, de N2 wordt steeds meer gevonden.
Dus behalve dat we inzicht hebben dat griep nu het hele jaar voorkomt, kunnen we ook een verschuiving zien, in welke types griepvirussen er in het veld circuleren. Dit is van belang, om te beslissen welk vaccin het beste ingezet kan worden om de problemen het hoofd te bieden.
Het is dus van belang, bij respiratieproblemen in de zomer, zeker ook aan griep als oorzaak te denken. Daarnaast is het aan te raden, om bij elke nieuwe uitbraak weer het virustype vast te stellen, dat de problemen veroorzaakt, om het juiste vaccin in te kunnen zetten.
“Wat moeten we dan doen om problemen met influenza tijdens de zomer te voorkomen?”
Vaccineer de zeugenstapel op regelmatige basis. Na de basisvaccinatie (2 vaccinaties met 3-4 weken ertussen) dien je een boostervaccinatie om de 3-6 maanden toe te dienen, naargelang de grootte van en infectiedruk op jouw bedrijf. Sla niet een aantal maanden over in de zomer omdat je denkt dat er in dit seizoen geen risico is! Als de periode tussen twee boostervaccinaties te lang is, dan loop je het risico dat de opgewekte immuniteit te laag of onvoldoende geworden is. Om dit weer op peil te krijgen, is dan opnieuw een basisvaccinatie nodig. Dit betekent een onnodige kostenverhoging voor het bedrijf.
Zorg ervoor dat je weet welk type griepvirus er op jouw bedrijf circuleert, en dat het gebruikte vaccin bij dit type past. We zien steeds vaker toch griep uitbraken op bedrijven die vaccineren met een verouderd vaccin dat niet alle virustypen bevat die in Nederland en België voorkomen, en dan blijkt na onderzoek, dat er een ander type griepvirus is binnengekomen, waarvoor het verouderde vaccin geen bescherming biedt. Ook is het mogelijk dat er menging van verschillende types griep optreedt, waardoor nieuwe types ontstaan. Dit is van belang om te weten om ook in de toekomst de juiste griepvaccins te ontwikkelen die tegen types beschermen die op dat moment op bedrijven circuleren.
Al met al kunnen we concluderen, dat het van belang is om vast te stellen welk griepvirus in het bedrijf circuleert en de zeugenstapel op welbepaalde tijdstippen het hele jaar door te vaccineren met het juiste vaccin. Vergeet ook de opfokzeugen niet, want zij zijn de toekomst van jouw bedrijf!