Hoge varkensvleesprijs kan consument aanzetten tot zoektocht naar alternatieven

Volgens een recent analistenrapport van de Japanse bank Nomura staat de consument, net als in de periode rond 2011, hogere voedselprijzen te wachten. Nu vormt de sterk gestegen varkensvleesprijs de hoofdoorzaak. Dit als gevolg van de fors gestegen vraag naar varkensvlees vanuit China. Zoals bekend kampt ook dit land met de gevolgen van de Afrikaanse varkenspest (AVP). Dit zorgt in dit land voor een forse uitval van de productie.

Oorzaak oplopende voedselprijzen

De FAO Food Price Index toont al maanden een stijgende vleesprijs. Hoewel de prijzen van de meeste andere categorieën nog redelijk stabiel zijn, bleken ziektes en plagen in het verleden vaak een belangrijke oorzaak te zijn voor het oplopen van de voedselprijzen over een breed front. Volgens Martijn Leguijt geldt dit ook voor factoren als weersomstandigheden zoals El Nino, de olieprijs of geopolitieke omstandigheden zoals bijvoorbeeld handelsbeperkingen of conflicten tussen landen. „Zo wordt het handelsconflict tussen onder meer de Verenigde Staten en China eveneens als een gevaar gezien voor stijgende voedselprijzen gezien. Een onverhoedse natuurramp zoals El Nino kan dan als lont in het kruitvat werken waarbij de prijsstijgingen kunnen omslaan in serieuze tekorten; een nieuwe voedselcrisis is dan geboren”, aldus Leguijt.

Ontwikkelingslanden

Ontwikkelingslanden worden niet hard getroffen door de huidige forse stijging van de varkensprijzen. Vlees is voor de meeste van de bewoners van die landen niet betaalbaar. Op hun dagelijks menu staat vooral tarwe, mais, rijst, plantaardige oliën en vis. Leguijt: „Als de prijzen daarvan stijgen, heeft dat voor hen een groter effect.” De hogere vleesprijs raakt een land als Nederland duidelijk wel. De vleesverwerkende industrie wordt geconfronteerd met hogere inkoopprijzen en een mogelijk beperktere beschikbaarheid van varkensvlees. Varkenshouders profiteren van deze hogere prijzen.

Ander kooppatroon

Consumenten voelen de hogere varkensvleesprijzen aan de kassa van de slager of supermarkt. Daar moet voor varkensvlees en vleeswaren al meer worden betaald. Die hogere prijs kan voor consumenten een aanzet zijn om op zoek te gaan naar beter betaalbare of vleesloze alternatieven. „Zo doen de hogere vleesprijzen misschien wat pijn, maar kunnen ze een omslagpunt betekenen in de weer stijgende vleesconsumptie," aldus Leguijt. Eerder dit najaar signaleerde ABN-Amro dat het totale verbruik van vlees en vleeswaren per hoofd van de Nederlandse bevolking stijgende was. In 2018 bedroeg dit iets meer dan 77 kg. Deze hoeveelheid ligt ruim een halve kilo boven het verbruik in 2017. Hiermee is voor het eerst na tien jaar weer sprake van een lichte stijging in de vleesverbruik-cijfers. De stijging komt vooral door een toename van in het verbruik van pluimveevlees en een marginale toename van varkens- en rundvlees.