Column: Karin Bergmans-Elshof: Akkerbouw en de Week-zonder-vlees
Zo levert de 1,35 procent eiwit in zetmeelaardappelen ongeveer net zo veel puur eiwit per hectare op als de teelt van soja. En suikerbietenblad, daar zit 1 tot 3 procent eiwit in. Het is moeilijk en kostbaar om dat uit het blad te halen, maar Suiker Unie ziet kansen voor de productie omdat de vraag naar plantaardig eiwit nu flink is toegenomen. Dat roept wel vragen op. Is het niet zinniger en voordeliger om het bietenblad achter te laten op het veld? Mineralen en koolstof komen dan beschikbaar voor de bodem en een volgende oogst.
„Gelukkig maar, want de akkerbouw kan voorlopig ook nog niet zonder mest“
De groep vegetariërs is heus groeiende, maar niemand weet tot welke hoogte. Het percentage mensen dat zelden tot nooit vlees eet is slechts een kleine 5 procent. Gelukkig maar, want de akkerbouw kan voorlopig ook nog niet zonder mest. Gezond eten betekent voor vegetariërs en veganisten wel opletten dat je genoeg eiwit, ijzer, vitamine B1 en B12 binnenkrijgt. Is het dan wel zo gezond, zo helemaal zonder vlees? Een vraag die het Voedingscentrum zou moeten kunnen beantwoorden. Ware het niet dat het bedacht heeft niet meer alléén naar gezondheid te kijken maar tegelijk óók duurzaamheid mee te moeten nemen.
Zo noemt het Voedingscentrum per levensmiddel de klimaatbelasting, maar lijkt daarbij niet te kijken naar voedingswaarde. Doe je dat wel, dan blijkt koemelk bijvoorbeeld ineens de állerbeste klimaatdrank. Duurzaamheid is een breed begrip, toch durft het Voedingscentrum te stellen dat duurzamer eten automatisch ook gezonder eten betekent, en vice versa. Maar kijken we naar de hoeveelheid water die de productie van vlees kost, dan wordt vaker wel dan niet alle regenwater meegerekend. Natuurlijk heeft vlees produceren impact op het milieu, maar dat hebben vervangers ook, dat wordt nogal eens vergeten. Zo vraagt de teelt van noten óók erg veel water en heeft een bord oer-Hollandse boerenkoolstamppot-mét-worst een lagere milieulast dan de top tien aan vegetarische gerechten.
„Liever een goed stukje vlees dan een geknutselde vegaburger“
Beter verleggen we de focus van minder vlees naar minder bewerkt voedsel. Liever een goed stukje vlees dan een geknutselde vegaburger. Maar vooral: méér groenten! EU-subsidie voor de Vegetarische Slager lijkt me dan ook niet verstandig. Week-zonder-vlees klinkt ook negatief. De Green Protein Alliance, financiële grondlegger van de WeekzonderVlees, is al afgehaakt. Deze brede maatschappelijke eiwittransitionele beweging heeft als einddoel dat we in 2025 evenveel eiwitten van dierlijke als van plantaardige oorsprong nuttigen. Hierin zitten niet alleen Hak en Bonduelle maar ook Unilever en AH. Laten we er volgend jaar een positieve week-van-meer-groenten van maken.
En verspil minder, dat helpt ook al heel flink. Eet smakelijk!
