Of varkens altijd lijden bij stalbrand staat niet vast

Varkenshouders die aangeven dat hun varkens niet hebben geleden tijdens een stalbrand en zeggen dat hun varkens zijn bedwelmd door koolmonoxide, kunnen rekenen op een hoop kritiek, met name van dierenpartijen en hun achterban via de sociale media.

Wat deze varkenshouders zeggen, kan echter heel goed, zegt Evert-Jan van Veldhuizen van Brandweer Nederland. Hij zit namens de brandweer ook in de werkgroep Actieplan Stalbranden. „Als varkenshouders hun varkens liggend op de grond in een slaaphouding aantreffen, is het waarschijnlijk dat de dieren bewusteloos zijn geraakt en zijn overleden door koolmonoxide. Zij hebben de brand dan niet bewust meegemaakt.”

Elke situatie anders

Van Veldhuizen is echter ook andere situaties tegengekomen, waarbij er wel indicatie was dat dieren de brand bewust hebben meegemaakt en pijn en/of stress hebben ondervonden.

Volgens de brandweerman, die zelf meerdere stalbranden heeft geblust, is elke situatie anders. „Hoe een brand verloopt en of dieren er iets van merken is afhankelijk van het soort brand, de inrichting van de stal en het gebruik van materialen.”

Rookmelders en sprinklers

Rookmelders of sprinkelinstallaties, zoals veel mensen opperen als dé middelen tegen stalbranden, zijn volgens hem niet per se wondermiddelen. „Wij zijn als brandweer groot voorstander van rookmelders. Echter, een rookmelder alleen helpt niet. Het is nodig dat er dan iemand aanwezig is, die de beginnende brand kan blussen of – zonder gevaar voor eigen leven – de dieren eventueel kan redden. Een varken snapt bij een rookmelding niet dat hij moet vluchten. Daar heb je een boer of boerin bij nodig. Bij bedrijven waar de boer op het erf van de stal woont, zou het kunnen. Maar in stallen waar geen boer naast woont, heeft het weinig zin. Tegen de tijd dat hij er is, zal de brand zich al hebben ontwikkeld.”

Sprinklerinstallaties zijn volgens Van Veldhuizen nuttig om een beginnende brand te blussen. Probleem is volgens hem echter, dat een sprinklerinstallatie pas werkt bij een bepaalde temperatuur. Maar dan is er al heel veel rook en zullen dieren mogelijk al zijn vergiftigd door koolmonoxide. „Bij elk middel moeten we goed kijken naar de effecten. Want daar gaat het om. Het moet helpen. Binnen het Actieplan worden opties als rookmelders en sprinklers allemaal onderzocht.”

Lees het hele artikel zaterdag 25 april in Vee & Gewas, Stal & Akker, Veldpost of Agraaf.