'Kweekvlees binnen vijf jaar op de markt'

Daarvoor waarschuwde zij donderdag 18 mei tijdens het Pluimvee Symposium Vlees in Eersel. De onderzoeker kwam tot die realiteitszin toen een paar weken geleden het Amerikaanse bedrijf Memphis Meat uit Silicon Valley zijn eerste kipfilet van kweekvlees presenteerde. 

„Silicon Valley heeft het voedsel ontdekt. Er is meer investeringsgeld voor de ontwikkeling van kweekvlees in Silicon Valley dan dat er aan onderzoeker uitgegeven kan worden. De ontwikkeling zal zeer snel gaan”, gaf Van der Weele aan. Zij is bioloog en filosoof aan de universiteit van Wageningen en vanuit deze twee competenties raakte zij geïnteresseerd in kweekvlees en hoe consument en producent hiermee zullen omgaan. 

Imago vlees

Van der Weele stelde openlijk de vraag of kweekvlees een tegenstaander van de pluimveevleessector is en sommige pluimveehouders brodeloos kan maken. Zeker nu het imago van vlees in de Westerse wereld is verminderd. Aan vlees kleven namelijk allerlei maatschappelijke bezwaren en daarom gaan consument op zoek naar alternatieven. Kweekvlees gaat zo’n alternatief worden. 

„Uit onderzoek van Wageningen blijkt dat vleesvangers op vlees moet lijken. Kweekvlees lijkt niet alleen op vlees; het wordt ook met dierlijke cellen gemaakt. Het zijn kleine spierweefsels die gebundeld worden in bijvoorbeeld een hamburger.” 

Verkeerde keelgat

Kweekvlees is duurzamer, diervriendelijker en heeft volgens de onderzoeker de toekomst. De consument zal er snel aan wennen. Ze beseft dat deze ontwikkeling in het verkeerde keelgat kan schieten van pluimveehouders, dat ze zich gekrenkt voelen in hun trots, zorg over inkomen hebben en dat ook pluimveehouders duurzaam en diervriendelijk vlees kunnen produceren. „Ironisch genoeg maakt kweekvlees wel misbruik van de positieve associaties die vlees heeft.”

Boter en margarine

Door de pluimveehouders in de zaal werd de vergelijking getrokken met boter en margarine. Ook nu kopen consumenten echte boter. Kippenvlees zal dus altijd gekocht worden en dat onderkent ook Van der Weele.„ Mensen blijven altijd echt vlees eten en kweekvlees zal nooit hetzelfde smaken als echt vlees.”

Toch heeft margarine een behoorlijk aandeel veroverd en is het grootste foodbedrijf van Nederland, Unilever, ontstaan uit de margarine. Eenzelfde lot kan de sector beschoren zijn als men niet inspeelt op kweekvlees.

Naast elkaar

Maar kweekvlees hoeft niet een tegenstander te zijn, denkt Van der Weele. „Ze kunnen naast elkaar bestaan. Aan de ene kant de efficiënte kweekvleesfabrieken en aan de andere kant het ambachtelijke echte vlees.” 

Daarmee vervalt ook het dubbele gevoel van de consument omtrent vlees. Het efficiënte kweekvlees wordt gefabriceerd en kan zonder gewetenswroeging gegeten worden, maar ook het echte vlees kan zonder gewetensbezwaren op bord liggen: het kan straks immers diervriendelijk geproduceerd worden.

Echt vlees gaat door kweekvlees weer echt gewaardeerd worden en daar zal men een hogere prijs voor betalen. „En wellicht blijkt in de toekomst ook nog eens dat echt vlees gezonder is dan kweekvlees.”