Extern salderen: ‘Noord-Brabant en Zeeland slaan stappen over’

En dat plan lijkt er nu niet te zijn. Extern salderen in Noord-Brabant en Zeeland gaat al deze maand in, terwijl er bijvoorbeeld nog geen goed stikstofregistratiesysteem is. Ook lijkt een gebiedsgerichte aanpak te ontbreken, iets waarvoor de commissie Remkes in het advies aan Landbouwminister Carola Schouten wel pleitte. „Het is belangrijk om de belangen van het buitengebied mee te wegen, maar dat gebeurt nu niet”, zegt Hermen Vreugdenhil, Statenlid in Noord-Brabant namens Christenunie-SGP. „We hebben in de hele discussie, die nu al bijna driekwart jaar loopt, gezegd dat er zorgvuldig moet worden omgegaan met de verschillende belangen.”

Hij vreest dat de huidige manier van extern salderen ten koste gaat van boeren die met het bedrijf de omslag willen maken naar een duurzamere manier van werken. „Ga in gesprek met jonge boeren die willen omschakelen, wat hebben zij nodig? Dat wordt nu van tafel geveegd ten bate van de bouw en industrie, die meer financiële middelen hebben. Dat is jammer, want ik merk dat boeren de slag wel willen maken.”

Mogelijkheden voor boeren

Brabant en Zeeland slaan dus bepaalde cruciale stappen over, vindt ook Steven van Westreenen. De directeur van VanWestreenen en adviseur op het gebied van milieu en ruimtelijke ontwikkeling pleit ook voor een gebiedsgerichte aanpak. Hij is met zijn bedrijf vooral actief voor boeren in Overijssel en Gelderland. „We wachten met smart op het moment dat die provincies extern salderen ook toe gaan staan. Dat biedt mogelijkheden voor boeren die hebben uitgebreid, maar dat niet vergund hebben gekregen (PAS-melders, red).”

Dat boerenorganisaties bang zijn dat de industrie allerlei rechten wegkopen, is volgens hem niet helemaal terecht. ,,Als een boer nu stopt, verdwijnen ook de stikstofrechten. Dat kan extern salderen oplossen, omdat de stikstofrechten dan kunnen worden verhandeld. We moeten ook niet weglopen voor de maatschappelijke veranderingen. Het is nu eenmaal zo dat veel boeren geen bedrijfsopvolgers hebben en daarom dus stoppen.”

Volgens hem is het wel van belang om van tevoren per gebied te kijken wat de mogelijkheden zijn. „Ik kan me best voorstellen dat er een jonge boer bij de Veluwe is die door wil, terwijl er in Brabant een veehouder stopt met het bedrijf. Dan is ruilen van bedrijf bijvoorbeeld een optie. Daarmee lossen we al een deel van de problemen op.”

Politiek staartje

Over het voorstel van CDA-stikstofgedeputeerde Erik Ronnes namens het provinciebestuur in Noord-Brabant om extern salderen vanaf deze maand toe te staan, is de politiek voorlopig nog niet uitgepraat. Statenlid en melkveehoudster Tanja van de Ven-Vogels wilde voor dit artikel nog niet reageren op het nieuws om extern salderen toe te staan. „Dit gaat zeker voor spanningen zorgen”, geeft Arend Meijer, fractievoorzitter van D66 Brabant aan. ,,Onder meer Van de Ven-Vogels en ook de landelijke Forum voor Democratie-fractie (FvD Brabant zit in de Brabantse coalitie met CDA en VVD) zijn faliekant tegen, dus dat wordt binnen nu en enkele weken een interessant debat.”

Van D66 hoeft Ronnes niet veel tegengas te verwachten. „Wij vinden het zinvol om extern salderen open te zetten, gezien het aantal stoppende boeren in de provincie. We maken ons wel zorgen over het stukje stikstof dat er eventueel bij kan komen, als bedrijven hun ongebruikte stikstofruimte gaan benutten.”