Vlaamse burgerij in protest tegen bouw grootschalige veehouderij

De Standaard-journaliste Ine Renson onderzoekt de komende weken de zogenaamde ‘megastallen’ in Vlaanderen. Ze heeft zowel gesprekken met landbouwers en buurtbewoners. Vlaanderen telt 42 miljoen kippen en 5,7 miljoen varkens. Daarmee behoort de regio tot de grootste veeconcentratie van Europa. In onder meer in de Noorderkempen en de provincie West-Vlaanderen zijn er behoorlijk wat investeringen gepland.

De pluimvee- en varkenshouders bouwen ook steeds grotere stallen. Voor de landbouwers is schaalvergroting vaak een economische logica om de investeringen te kunnen dragen, maar de megastallen zorgen volgens De Standaard ook voor onrust en verdeeldheid. Het zijn splijtzwammen die de loyaliteit tussen boeren en omwonenden op losse schroeven zet en voor spanningen zorgen, zo verwoordt Renson de situatie.

Diverse actiegroepen

De Vlaamse journaliste schrijft dat veel omwonenden zich hebben verenigd in diverse actiegroepen om de bouw van grote megastallen te verhinderen. Sommige actiecomités spitten de dossiers tot op het bot uit en botsen vaak op tegenstrijdigheden. In een aantal gemeentes is er stilaan sprake van een kippenoorlog.

Verschillende procedures werden ingeleid om dergelijke grootschalige projecten onmogelijk te maken. Bepaalde comités spendeerden al tot 30.000 euro aan advocatenkosten. De angst bij de omwonenden zit vaak diep. Buurtbewoners vrezen dat bijvoorbeeld fijnstof en stikstof, afkomstig uit de stallen, hun gezondheid zal schaden. Ze vrezen ook ammoniakuitstoot en stank. De opleggers die kuikens, voeder, mest en kippen af- en aanvoeren, moeten vaak dwars door de dorpskern. De omwonenden maken zich zorgen dat dit de nodige verkeershinder met zich mee zal brengen.

Past niet in historisch landschap

De investeringen die op stapel staan zouden volgens De Standaard ook een impact kunnen hebben op het grondwater, dat op bepaalde plaatsen anderhalve meter kan zakken. Er wordt daarnaast gevreesd voor visuele hinder. Bij sommige projecten vinden de buurtbewoners dat de stallen te dicht bij het woongebied zullen gebouwd worden. De ‘veefabrieken’ passen volgens de buurtbewoners niet in een historisch landschap vol beschermde hoeves en dorpskernen. Omwonenden vinden tot slot dat de winsten van enkele bedrijven niet mogen opwegen tegen de gezondheidsrisico’s en de overlast van een grote groep mensen.

Maar net als in Nederland investeren ook de Vlaamse veehouders in allerlei technieken om de emissie van ammoniak, geur een fijnstof te verminderen. Daarnaast wordt door de omwonenden vergeten dat wetenschappers uit Vlaanderen en Nederland geen onomstotelijke bewijzen hebben gevonden dat fijnstof een gevaar oplevert voor de gezondheid en dat een deel van het protest vooral door de angst wordt gevoed.