Boeren trekken Belgische grens over door soepelere regelgeving

Dat blijkt uit onderzoek van Omroep Brabant, die cijfers van het Belgisch Staatsblad analyseerde. Het stikstof-en fosfaatbeleid in Nederland is sinds 2017 al een heet hangijzer. Daardoor is het moeilijker geworden voor boeren om uit te breiden en er zijn ook verschillende stoppersregelingen op de been gezet. De boerenprotesten in 2019 en 2020 laten de onvrede zien die er heerst onder boeren.

Minder regelgeving

Wat is het verschil in België qua regelgeving? In het buurland is het makkelijker om te boeren in de buurt van natuurgebieden. Dat is in Nederland praktisch onmogelijk. Zo kan een stoppersregeling in Nederland een nieuwe start bij onze zuiderburen financieel mogelijk maken.

Uit onderzoek van Omroep Brabant blijkt dat 45 bedrijven in de Belgische grensstreek eigendom zijn van een Nederlander. Een groot deel hiervan is de afgelopen jaren gestart of uitgebreid, toen de stikstofdiscussie in Nederland hoog opliep. Ook in de rest van België zijn veel Brabanders actief. De boeren zelf wonen nog wel in Nederland, wat tot onvrede leidt bij Belgische politici en burgers. Zij zien de samenhang in hun dorp verdwijnen door de komst van de inwoners uit Nederland.

'Van de gekke'

In een video spreekt omwonende Patrick uit Zundert, vlakbij de Belgische grens, zijn zorgen uit. Hij woont in een Natura-2000-gebied en daar staat hij ook tijdens een interview. „Je hoeft maar rond te draaien hier en je ziet stallen die als paddenstoelen uit de grond zijn gestampt. In de gemeente Wuustwezel zijn er een stuk of 26 van. Het is echt iets van de laatste jaren. Alle vergunningen zijn toegekend. Elk jaar komt er een stal bij." Hij ervaart overlast. „Vooral in de zomer ruik je ammoniak als je de deuren open hebt staan. We proberen dat er geen uitbreidingen meer komen. De regels die in Nederland strenger worden en agrariërs die daardoor uitbreiden in België. Dat is natuurlijk van de gekke."

Bedrijf ligt bijna op de grens

Het bedrijf Meermar in Hoogstraten is één van de bedrijven die in België zit. Het De stal valt om meerdere reden op volgens Omroep Brabant: niet alleen door de omvang (bijna vijfduizend varkens), ook door de ligging: amper 50 meter van de Nederlandse grens. Vorig jaar is de zaak overgenomen door de Brabantse familie Martens. De familie woont in Etten-Leur, waar ze ook een groot varkensbedrijf runt. Daarnaast hebben ze ook nog een varkensstal in het Belgische Wuustwezel. De familie Martens was niet bereikbaar voor commentaar bij de omroep.

Naast Hoogstraten springt ook grensdorp Ravels eruit, hier werkt de familie Van Boxem. In hun woonplaats Alphen-Chaam runnen ze een bedrijf met 500.000 vleeskuikens. In 2018 lonkte België en startte de familie een stal met 1320 varkens. In de Belgische media zei Cornelis van Boxem eerder dat de regelgeving in Nederland hem ‘te streng’ geworden was.

Nuance

Ook familie Van den Borne uit Reusel heeft meerdere grote stallen in België. Maar Stein van den Borne nuanceert de woorden van Van Boxem tegenover Omroep Brabant: “Er zijn periodes dat het in Nederland makkelijker is en periodes dat het in België makkelijker is." Het weerhoudt de familie Van den Borne er niet van flink door te pakken in België: in 2017 groeide hun bedrijf van 30.000 naar 80.000 kippen en 352 varkens. In Oud-Turnhout hebben ze nog twee stallen, samen goed voor 90.000 kippen.

Bedrijfsopvolging geen issue

Uit recent onderzoek van het CBS bleek dat bedrijfsopvolging in Nederland lastig is. In België is dit geen punt volgens de omroep: „Overal duiken familieleden op in het bedrijf. Ook bij de familie Martens uit Etten-Leur gaat dat zo: de zoon des huizes is vorig jaar ingelijfd in het varkensbedrijf in Wuustwezel."

En zo ging het ook bij het pluimveebedrijf van de in Zundert wonende familie Dams, een stukje verderop. Na een forse uitbreiding in 2017 groot genoeg voor 100.000 kippen, vorig jaar werd de zaak overgenomen door dochter Cindy. Ook deze familie was niet bereikbaar voor commentaar.