Wojciechowski: Bioboeren gaan minder verdienen met Europees actieplan
Het ‘Actieplan voor biologische productie in de EU’ is een van de onderdelen van de Europese Farm to Fork-strategie. Een van de doelen van die strategie is om een kwart van het landbouwareaal in Europa biologisch te maken. Dat is een verdrievoudiging van het huidige areaal (met 8,5 procent). Voor Nederland, dat een biologisch areaal heeft van minder dan vier procent, zou het een verzesvoudiging betekenen - maar volgens de commissaris geldt de Europese doelstelling voor de Unie als geheel, en hoeven niet alle landen in gelijke mate bij te dragen.
Drie sporen
De Commissie wil de biologische landbouw stimuleren op drie manieren. Ten eerste wil ze boeren helpen om te schakelen en wil ze de biologische keten versterken. Daarnaast wil ze de vraag stimuleren en het vertrouwen van de consument in biologische producten versterken. En tenslotte wil ze de organische sector verder verduurzamen.
Dat gaat de Commissie niet allemaal zelf doen; voor een groot deel rekent ze op actie van de aangesloten lidstaten. Volgens Wojciechowski zullen die in hun Nationaal Strategisch Plan (NSP - onderdeel van het nieuwe GLB) ervoor moeten zorgen dat genoeg boeren om (kunnen) schakelen. „Als die plannen niet ambitieus genoeg zijn, zullen we met die landen in discussie gaan en ze aanmoedigen om meer te doen“, vertelde de Landbouwcommissaris. Hij wilde niet ingaan op de vraag of een NSP dat niet aan de wensen van de Commissie voldoet zal worden afgekeurd. „Dan zullen we dat land aanmoedigen om een ambitieuzer plan op te stellen“, herhaalde hij.
'Conversie volgt vraaggroei'
Ondertussen spreken ambtenaren in Brussel de beweringen van de landbouwcommissaris over de prijzen van biologische producten tegen. „Consumptie moet de groei van biologische landbouw trekken", stelt er een. „Consumptie en productie mogen gelijk oplopen" stelt een ander. Volgens hen zal er geen conversie naar biologische landbouw plaatsvinden als er geen vraag naar die extra producten is. De meerprijs die boeren kunnen krijgen voor biologische producten is juist de reden voor hen om over te schakelen.
De Commissie is ook van plan om de positie van de boer in de biologische keten te versterken, onder andere door het vormen van biologische producentenorganisaties. Daarmee moet een groter deel van de opbrengsten in de keten bij de boer terecht komen, zodat het boereninkomen ook bij lagere consumentenprijzen op peil blijft.
De ambtenaren spreken ook beweringen van de landbouwcommissaris tegen dat biologische producten gezonder zouden zijn dan gangbare. „Biologische landbouw is een milieu-issue, geen gezondheidsissue", stellen ze.
'Overheid moet voorbeeld geven'
Ook IJsbrand Snoeij ziet een verlies van inkomen niet als een vanzelfsprekendheid. De voorzitter van Biohuis, de vereniging van biologische boeren, is enthousiast over de plannen, en wijst erop dat een van de sporen van de Europese Commissie een stimulering van de vraag is. „En dat is belangrijk“, vertelt hij. „Als de vraag maar voldoende groeit, hoeft een vergroting van het aanbod niet tot een prijsdaling te leiden.“ Hij ziet hierin ook een rol voor de overheid weggelegd. Als die in kantines van bijvoorbeeld overheidsgebouwen en scholen het aanbod van biologische producten vergroot, zal de consument er sneller vertrouwd mee raken.
Ook ketenorganisatie voor de biologische landbouw Bionext is over het actieplan te spreken. „In het plan is veel aandacht voor het vergroten van de markt via publiekscampagnes, een verplicht percentage biologisch in publieke keukens en kantines, en een eerlijkere prijsvorming aan de hand van True Cost accounting“, stelt de organisatie. Bestuurslid Roosmarijn Saat is erg te spreken over het plan om de consumentenvraag te stimuleren. „Wij lopen in Nederland behoorlijk achter op de rest van Europa“, vertelt ze, „en het is daarom van groot belang dat er aandacht vanuit Brussel en Den Haag komt voor de verdere ontwikkeling van de biologische markt.“
15.15: Dit bericht is aangevuld na gesprekken met ambtenaren in Brussel.
