Pigbusiness.nl logo
  • Nieuws
  • Marktcijfers
  • Video & foto
  • Dossiers
  • Kennispartners
  • Vakblad
  • Top
  • Evenementen
  • Het LeerErf

  • Menu
Ceva logo
  • Home
  • Nieuws
  • Over Ceva
  • Contact
CevaDiergezondheidHandvatten voor de aanpak van pleuritis

Pleuritis veroorzaakt door App terugdringen doe je zo!

Handvatten voor de aanpak van pleuritis

pleuritis, app, varkens, aanpakken, beheersen, oplossen
Varkens zonder klinische symptomen kunnen toch drager zijn van App. Ze zijn daardoor een besmettingsbron binnen en tussen tomen.
Hoewel pleuritis (long- en borstvliesontsteking) bij varkens veroorzaakt kan worden door verschillende ziekteverwekkers, is een infectie met Actinobacillus Pleuropneumoniae (App) de meest voorkomende oorzaak. In dit artikel wordt aandacht besteed aan het terugdringen van pleuritis veroorzaakt door App.

Dieren zonder symptomen, kunnen toch een belangrijke bron van besmetting zijn

Het is belangrijk om een infectie met App los te zien van het ziek zijn. Koppels kunnen besmet zijn met App zonder enige klinische symptomen. Deze App dragerdieren dragen de bacterie wel in hun neusholten en/of amandelen. Ze vormen daardoor de belangrijkste bron van de infectie tussen koppels én binnen een koppel. Als geïnfecteerde dragerdieren worden samengebracht met gevoelige dieren, kunnen er plotseling ernstige klinische symptomen ontstaan. Dat geldt ook voor fouten in het management, voor gelijktijdige infecties met andere ziekteverwekkers (bijv. influenza, M.hyo) en voor stressomstandigheden. Inzicht in dit principe vormt de sleutel tot de beheersing van pleuritis.

Verspreiding van App

De overdracht van App bacteriën tussen varkens gebeurt vooral door direct neus-neus contact of door aërosol druppeltjes die over korte afstand (1-2 meter) verspreid worden. Uit onderzoek blijkt dat geïnfecteerde zeugen, hun biggen al in het kraamhok kunnen besmetten vanaf een leeftijd van 10 dagen. Hoewel in besmette bedrijven de meeste zeugen drager zijn van App, zal niet in alle tomen overdracht van App van de zeug naar de biggen optreden. Het risico op overdracht neemt namelijk toe met de speenleeftijd. Hoe later er gespeend wordt, hoe meer biggen er bij het spenen besmet zijn met App. Ondanks het feit dat een langere zoogperiode een gunstig effect heeft op het welzijn van de biggen, kan het dus een negatief effect hebben op het App infectieverloop in bedrijven.

Pleuritis door App kan veroorzaakt worden door een veelheid van factoren. Interactie tussen App, omgevingsfactoren, management, de immuunstatus van het varken en co-infecties beïnvloeden het ziektebeeld.
Pleuritis door App kan veroorzaakt worden door een veelheid van factoren. Interactie tussen App, omgevingsfactoren, management, de immuunstatus van het varken en co-infecties beïnvloeden het ziektebeeld.

Praktische tips om de verspreiding van App te beperken

  • Beperk het overleggen van biggen tijdens de zoogperiode.
    Het mengen van tomen verhoogt het aantal diercontacten en bevordert de verspreiding van App tussen tomen. Wanneer er toch biggen verlegd moeten worden, doe dit dan tussen de 24 en 48 uur na de geboorte. Verleg alle biggen liefst op hetzelfde moment en binnen dezelfde worpgroep. Verleg biggen van eersteworpszeugen bij voorkeur naar andere eersteworpszeugen. Jonge zeugen hebben een grotere kans App over te dragen.
  • Hou biggen van een toom ook na het spenen zo veel mogelijk bij elkaar.
    Als dit praktisch niet mogelijk is, zorg er dan minstens voor dat biggen afkomstig van eersteworpszeugen en oudere zeugen van elkaar gescheiden blijven. Jonge zeugen hebben een groter risico op uitscheiding van App en er is dus een grotere kans dat biggen afkomstig van jonge zeugen drager zijn van App.
  • Werk steeds all-in/all-out.
    Dit zorgt voor een strikte scheiding tussen leeftijdsgroepen en tussen besmette en gevoelige diergroepen. Door toepassing van het all-in/all-out principe komt een afdeling volledig leeg te staan en kan er grondig gereinigd en ontsmet worden. Dit verkleint het risico op besmetting van de dieren in een volgende productieronde vanuit een besmette stalomgeving.

Praktische tips bij de aankoop van varkens

De aankoop van varkens (bijv. gelten) van een ander bedrijf vormt altijd een risico op de introductie van App.
Varkens die gezond lijken, kunnen toch App dragerdieren zijn en zelfs dieren die geen aantoonbare App antistoffen in het bloed hebben kunnen toch drager zijn van App bacteriën. Enkele tips en voorzorgsmaatregelen bij de aankoop van varkens zijn:

  • Beperk het aantal introducties van dieren door bijvoorbeeld grote groepen gelten van verschillende leeftijden tegelijk aan te kopen.
  • Koop zoveel mogelijk dieren van hetzelfde herkomstbedrijf.
    Vraag naar de App infectiestatus van het herkomstbedrijf en de vaccinatiestatus van de aangekochte dieren. Koop gelten van bedrijven met een hoge gezondheidsstatus.
  • Hou aangekochte gelten na aankomst op het bedrijf minstens 6 weken in quarantaine.
    Een goede quarantainestal is volledig geïsoleerd van de andere stallen en moet een aparte toegang hebben met een eigen hygiënesluis. Controleer tijdens de quarantaineperiode of de dieren geen ziektesymptomen vertonen of ontwikkelen.
  • Vaccineer gelten tegen App bij aankomst op het bedrijf, als ze op het herkomstbedrijf nog niet (volledig) gevaccineerd werden.

Praktische tips voor een gezond klimaat

Een slecht stalklimaat werkt luchtweginfecties in het algemeen en App in het bijzonder in de hand. Zorg daarom voor een goede klimaatcontrole en ventilatie. Belangrijk zijn de concentraties koolstofdioxide (CO2) en ammoniak (NH3) in de stallucht. Pas de staltemperatuur aan, aan de leeftijd van de dieren. Vermijd grote temperatuurschommelingen, hoge luchtsnelheid (tocht) en een te hoge of te lage luchtvochtigheid. Laat bij twijfel het stalklimaat controleren door een klimaatspecialist.

Praktische tips voor extra hygiëne

App bacteriën zijn gevoelig voor de meeste ontsmettingsmiddelen. Onder warme en droge omstandigheden overleven ze niet lang. Wel is aangetoond dat de bacterie gedurende 30 dagen kan overleven in water van 4°C. Ook in drinkwaterleidingen is de kiem aangetoond. App kan overleven in de biofilm van waterleidingen. Let daarom ook op het reinigen van de drinkwaterleidingen en het leeg- en schoonmaken van de drinkbakjes als u de stal schoonmaakt.

Co-infecties

Heeft u aanhoudende problemen met pleuritis, ga dan zeker ook na of er geen andere luchtweginfecties aanwezig zijn. Andere infecties met luchtwegpathogenen die tegelijk optreden of die de weg vrij maken voor App kunnen de gevolgen van een App infectie verergeren of zelfs uitlokken. Dit werd aangetoond voor infecties met het griepvirus en Mycoplasma hyopneumoniae (M.hyo). Hoewel dat voor PRRS nog niet wetenschappelijk werd aangetoond, blijkt in de praktijk vaak dat App uitbraken milder zijn of verdwijnen wanneer PRRS infecties onder controle zijn.

Praktische tips voor een effectieve vaccinatiestrategie

Ook het verhogen van de immuniteit door vaccinatie kan een belangrijke bijdrage leveren tot het controleren van App. De ziekte verschilt sterk van bedrijf tot bedrijf en de aanpak is onder andere afhankelijk van het type App op het bedrijf (zgn. serotype), de leeftijd waarop de ziektesymptomen optreden, de mogelijkheden tot aanpassing van het klimaat en het management, enz. Daarom vraagt de vaccinatiestrategie een bedrijfsspecifieke aanpak waarbij vaccinkeuze, vaccinatietijdstip en keuze van de te vaccineren dieren (gelten, zeugen en/of biggen) nauwkeurig geëvalueerd moeten worden. Biggen mogen niet op te jonge leeftijd geënt worden. De aanwezigheid van biestantistoffen kan immers verhinderen dat het vaccin goed werkt. Gelten- en zeugenvaccinatie zorgt voor meer afweerstoffen in de biest, maar kan er ook voor zorgen dat het aantal App dragerbiggen vermindert, wat de infectiedruk verlaagt. Hiervoor gebruikt men het best een vaccin welke gedode App bacteriën bevatten van hetzelfde App serotype als er op het bedrijf aanwezig is. In Nederland zijn er momenteel geen vaccins beschikbaar die voor gebruik bij zeugen geregistreerd zijn.

Conclusie

De controle van pleuritis veroorzaakt door App is gebaseerd op drie pijlers:

  • Reductie van het aantal App dragerdieren door het beperken van contacten tussen geïnfecteerde dragerdieren en gevoelige dieren.
  • Verhoging van de immuniteit door App vaccinatie.
  • Reductie van de risicofactoren zoals gelijktijdige infecties met andere ziekteverwekkers (bijv. influenza, M.hyo) en/of stressomstandigheden (bijv. slecht klimaat).

Meer informatie en tips op maat van uw bedrijf? Praat erover met uw dierenarts of neem contact op met Ceva Santé Animale.

Bronnen

  • Swine pleuropneumoniae. Marcello Gottschalk, Aug 2020, Servet Editorial, Grupo Assis Biomeda SL.
  • Sassu et al. (2017). Transboundary And Emerging Diseases https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/tbed.12739
  • Chiers et al. (2002). Veterinary Microbiology, 88(4): 385-392.
  • Gottschalk M (2017). Prevention of the disease caused by Actinobacillus pleuropneumoniae (App); www.pig333.com, gepubliceerd in de sectie “Practical Experiences in Swine Disease Control”; 10 februari 2017.
Deel dit artikel
Twitter
Facebook
LinkedIn
WhatsApp
E-mail
Samen werken aan een gezond varkensbedrijf
Ceva streeft er voortdurend naar om betere oplossingen te vinden voor dierziekten; waardoor de gezondheid, het welzijn en de productiviteit van de dieren worden verbeterd. Steeds meer is Ceva zich gaan richten op de preventieve diergeneeskunde, vooral met vaccins. In het kader van ziektepreventie is een goede diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding zeer belangrijk. Daarom wil Ceva een totaalservice naar de dierenarts en varkenshouder aanbieden. Een sterke technische ondersteuning, de Biovac autovaccins en longonderzoek met het Ceva Long Programma maken deel uit van deze totaalservice.
Samen met de dierenarts probleemoplossend werken staat centraal.
Lees verder
Links
  • Lees hier de brochure over bloedarmoede en coccidiose
  • Ceva producten varken
  • Longonderzoek aan de slachtlijn: hoe gaat het in zijn werk?
Contactpersoon
  • Steven Van Colen

    Steven Van Colen

    Veterinary Service Specialist Swine Benelux

    +32 (0)493 09 71 50

    steven.van-colen@ceva.com

    • Stuur mij een bericht via Whatsapp
  • Bert Cornelis

    Bert Cornelis

    Veterinary Service Specialist Swine Nederland

    +31 (0)6-26 34 74 30

    bert.cornelis@ceva.com

    • Stuur een bericht via Whatsapp
  • Joyce Schumans

    Joyce Schumans

    Veterinary Service Specialist Swine Benelux

    +31 (0)6-57 19 58 01

    joyce.schumans@ceva.com

    • Stuur een bericht via Whatsapp
  • Eva De Jonghe

    Eva De Jonghe

    Veterinary Service Specialist Swine België

    +32 (0)476 83 05 56

    eva.de-jonghe@ceva.com

    • Stuur een bericht via Whatsapp
  • Gert-Jan de Reus

    Gert-Jan de Reus

    Salesmanager Swine Benelux

    +31 (0)6-30 05 65 13

    gert-jan.de-reus@ceva.com

    • Stuur een bericht via Whatsapp
  • Pierre Lesenne

    Pierre Lesenne

    Key Account Manager Swine België

    +32 (0)494 69 77 39

    pierre.lesenne@ceva.com

    • Stuur een bericht via Whatsapp
  • Bennaar Dirven

    Bennaar Dirven

    Territory Manager Pork Value Chain Benelux

    +31 (0)6 57 21 50 48

    bennaar.dirven@ceva.com

Meer contact
Markt
  • Varkensprijzen
  • Voerprijzen
  • Mestprijzen
Diergezondheid
  • Aandoeningen
  • Medicijnen
  • Hygiëne
  • Dierenwelzijn
Voeding
  • Droogvoer
  • Brijvoer
  • Water
Ondernemen
  • Belangenbehartiging
  • Buitenland
  • Politiek en beleid
  • Maatschappij
  • Financiën
  • Personeel
Fokkerij
  • Genetica
  • Productie
Huisvesting
  • Stalinrichting
  • Klimaat
  • Energie
  • Luchtwasser
Mest
  • Mestverwerking
  • Mestafzet
Vlees
  • Voedselveiligheid
  • Slachterij en verwerking
  • Retail en consument
Pigbusiness.nl © 2025 - Uitgave van Agrio Uitgeverij B.V. - RSS | Privacyverklaring | Disclaimer | Algemene voorwaarden | Adverteren | Abonneren | Contact redactie | Klantenservice | Cookie instellingen
  • Nieuws
    • Home
    • Markt
      • Varkensprijzen
      • Voerprijzen
      • Mestprijzen
    • Diergezondheid
      • Aandoeningen
      • Medicijnen
      • Hygiëne
      • Dierenwelzijn
    • Voeding
      • Droogvoer
      • Brijvoer
      • Water
    • Ondernemen
      • Belangenbehartiging
      • Buitenland
      • Politiek en beleid
      • Maatschappij
      • Financiën
      • Personeel
    • Fokkerij
      • Genetica
      • Productie
    • Huisvesting
      • Stalinrichting
      • Klimaat
      • Energie
      • Luchtwasser
    • Mest
      • Mestverwerking
      • Mestafzet
    • Vlees
      • Voedselveiligheid
      • Slachterij en verwerking
      • Retail en consument
  • Marktcijfers
  • Video & foto
  • Dossiers
  • Kennispartners
  • Vakblad
    • Jaargangen
    • Verschijningsdata
    • Abonneren
  • Top
  • Evenementen
  • Het LeerErf
Top