POV en NVP over gevolgen gewijzigde Wet Dieren: 'Rechterlijke macht gaat bijna op de stoel van politiek zitten'

De nieuwe Wet Dieren kwam vorige maand op de politieke agenda omdat er een Europese diergezondheidsverordening aan ten grondslag ligt. Die is op 21 april van kracht geworden. Deze bundelt de huidige Europese regels over diergezondheid, en zorgt voor ervoor dat de aanpak van dierziekten in de verschillende lidstaten meer op één lijn komt te liggen. Op zich zou er dus niet zoveel aan de hand zijn geweest, en zou de nieuwe wet geruisloos zijn ingevoerd. „De overgang zou beleidsneutraal zijn, was de verwachting vanuit het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit", vertelt Den Herder.

Maar een nieuwe wet moet altijd door de Eerste en Tweede Kamer bekrachtigd worden, en dat biedt politieke partijen de mogelijkheid om er iets van te vinden. De Partij voor de Dieren pakte die kans met beide armen aan en diende drie wetswijzigingen in ter bevordering van het dierenwelzijn: het houderijsysteem moet aangepast worden aan het dier en niet andersom, een fokverbod bij uitzonderlijke omstandigheden en een wettelijke verankering voor dieren bij stalbranden. Ondanks dat de amendementen werden ontraden door de minister, werden ze door zowel de Eerste- als Tweede Kamer aangenomen. De minister gaat nu onderzoeken hoe ze de Wet het beste uit kan voeren en daarover informeert ze de Tweede Kamer voor de zomer.

Ruimte om individuele bedrijven aan te pakken

Secretaris Aalt den Herder van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders (NVP) denkt dat, als de wet daadwerkelijk uitgevoerd gaat worden, deze grote gevolgen kan hebben voor de veehouderij. „Het is onbegrijpelijk dat de wet zo snel is behandeld. Als je de amendementen leest over de aanpassing van de huisvesting en het fokverbod, dan zijn die zo algemeen. De wetgeving geeft ruimte aan minderheden om veehouderijsectoren en individuele bedrijven aan te pakken via de rechter. Neem als voorbeeld de Urgendazaak of de recente zaak van Shell. De angel zit ‘m er in dat de veehouderij speelbal wordt van groeperingen die met succes bij de rechter aannemelijk kunnen maken dat een houderijsysteem onvoldoende ruimte biedt voor natuurlijk gedrag. De rechterlijke macht gaat bijna op de stoel van de politiek zitten, doordat wet -en regelgeving daar alle ruimte voor biedt, dat is een zeer kwalijke zaak", duidt Den Herder.

De secretaris omschrijft wat zo'n rechtszaak kan doen. „Straks drukt de rechter de ‘stopknop’ in en worden hele voedselketens stil gezet zonder dat men zich realiseert wat dat betekent. Je kunt al voorspellen dat het beproefde concept van ‘handelen vanuit het voorzorgprincipe’ van stal gehaald gaat worden door groeperingen die de boer en de vleesetende burger niet gunstig gezind zijn."

De NVP onderzoekt welke ruimte er is voor reparatiewerk, maar vreest dat het een gelopen race is doordat Tweede en Eerste Kamer hebben ingestemd met de amendementen.”

'Voor de bühne'

Voorzitter Linda Janssen van de POV vindt de amendementen vooral voor de bühne en verwacht niet dat de minister deze kan en gaat uitvoeren. „Wanneer je alle amendementen goed leest dan trekt de PvdD een grote broek aan; er worden veel voorbeelden genoemd zonder dat deze concreet beschreven staan in de amendementen. De inhoud en juridische haalbaarheid van de amendementen laten te wensen over.”

Als voorbeeld noemt ze staartbijten, wat al wordt afgebouwd richting 2030. Dan is er een verbod op couperen van kracht. We werken al jarenlang aan lange staarten, maar er wordt echt te makkelijk over gedacht. In alle verschillende varkenshouderijsystemen komt helaas staartbijten voor; het is een complex onderwerp waar veel factoren invloed op hebben. De consument en de markt heeft er nul extra’s voor over en de boer wordt maar gevraagd te investeren. Daarnaast mag ook gezegd worden dat het couperen een relatief kleine ingreep is waar biggen weinig tot geen last van hebben, om vervolgens groot dierenleed en welzijnsproblemen te voorkomen. Het is gewoon niet makkelijk om een blij en gezond varken met een krulstaart te houden."

Lees meer over de Wet Dieren in de regionale agrarische kranten Agraaf, Veldpost, Vee en Gewas of Stal en Akker , die aanstaande vrijdag 4 juni of zaterdag 5 juni op deurmat vallen.