Hoe controleer je of griep op jouw bedrijf speelt?

Griep kan in verschillende vormen voorkomen en kan dieren van alle leeftijden treffen. Soms zijn er acute uitbraken met duidelijke klinische verschijnselen, maar de ziekte kan ook chronisch (endemisch) op het bedrijf aanwezig zijn.

Symptomen van griep

Een eerste aanwijzing voor de aanwezigheid van griep op uw bedrijf is uiteraard het optreden van klinische symptomen. Acute griepuitbraken kunnen aanleiding geven tot hoge koorts, verlies van eetlust, lusteloosheid, hoest en ademhalingsproblemen. Steeds vaker krijgen we te maken met gevallen waarbij het griepvirus langdurig (endemisch) in de varkensstapel aanwezig is. Het virus veroorzaakt niet-specifieke klinische symptomen zoals verminderde vitaliteit, reproductieproblemen bij zeugen (terugkomers, abortussen) en sporadisch hoesten. Merkt u dergelijke symptomen op, dan is diagnostisch onderzoek aan te bevelen.

Diagnose van griep

Net zoals bij de opsporing van het coronavirus bij de mens, kan de aanwezigheid van het griepvirus bij varkens vastgesteld worden door middel van PCR-onderzoek op neusswabs. Daarnaast kan het ook aangetoond worden in speeksel of tracheo-bronchiaalswabs.

Varkens scheiden het griepvirus slechts kort uit. De uitscheiding begint gemiddeld 3 dagen voor de klinische symptomen en houdt 1 tot 3 dagen na het optreden van de eerste klinische symptomen aan. Het is dus van groot belang om monsters te verzamelen bij acuut zieke dieren, snel na het optreden van de eerste klinische symptomen.

Het PCR onderzoek op neusswabs, speeksel of tracheo-bronchiaalswabs is vooral bruikbaar bij jonge dieren (biggen, vleesvarkens, opfokgelten), omdat zij na een infectie met het griepvirus grote hoeveelheden virus uitscheiden. Oudere dieren (zeugen) scheiden na een griepinfectie minder virus uit, omdat ze gevaccineerd zijn en/of al eerder een griepinfectie hebben doorgemaakt. Hierdoor is de kans op negatieve PCR resultaten groot en is PCR onderzoek bij zeugen niet zinvol.

Bij zeugen kan contact met het griepvirus aangetoond worden door bepaling van antistoffen tegen het griepvirus in het bloed. Door dezelfde zeugen te bemonsteren bij het optreden van de klinische symptomen en 2-3 weken later, kan nagegaan worden of er een stijging van de antistoffen en dus een recent contact met het griepvirus is geweest. Bij zieke zeugen in het kraamhok kan men het griepvirus ook aantonen via PCR onderzoek op neusswabs verzameld bij haar biggen.

Kennis van circulerend grieptype is belangrijk

Er circuleren in de Nederlandse varkenspopulatie verschillende grieptypes, die ingedeeld kunnen worden in 2 grote groepen: de klassieke en de pandemische grieptypes. Varkensbedrijven kunnen besmet zijn met één van beide grieptypes, maar beide types kunnen ook samen aanwezig zijn.

Vaccinatie is naast bioveiligheid één van de bouwstenen van een goede controle-aanpak. In Nederland zijn er 2 geregistreerde griepvaccins voor varkens beschikbaar, een vaccin tegen klassieke griep dat beschermt tegen de 3 meest voorkomende klassieke influenza subtypes H1N1, H1N2 en H3N2 en een vaccin dat het panH1N1 subtype bevat en beschermt tegen pandemische griep. Kennis van de aanwezige subtypes op uw bedrijf is van belang om te bepalen welk(e) vaccin(s) er moet(en) ingezet worden.

Conclusie

Griep bij varkens kan vele vormen aannemen, variërend van de klassieke griepsymptomen zoals hoge koorts, verlies van eetlust, lusteloosheid, hoest en ademhalingsproblemen tot minder specifieke symptomen zoals verminderde vitaliteit, reproductieproblemen bij zeugen en sporadisch hoesten.

Diagnostisch onderzoek kan uitwijzen of griep een mogelijke oorzaak is van deze symptomen. Bij biggen, vleesvarkens en opfokgelten is de beste methode om het griepvirus aan te tonen door middel van PCR onderzoek op neusswabs, speeksel of tracheo-bronchiaalswabs. Bij zeugen kan contact met het griepvirus aangetoond worden door antistofbepaling in het bloed. Bij zeugen in het kraamhok kan men het griepvirus ook aantonen via PCR onderzoek op neusswabs verzameld bij haar biggen. Kennis van het circulerende grieptype is van belang voor de vaccinkeuze.

Vermoedt u dat griep ook op uw bedrijf speelt? Laat het controleren!
Vraag ernaar bij uw dierenarts of neem contact op met Ceva Santé Animale.