Hogere boetes en strengere celstraffen voor dierenbeulen in Vlaanderen

Dierenbeulen zullen tot 5 jaar gevangenisstraf kunnen krijgen of zelfs 10 jaar in het geval van recidive. Het wordt voor het eerst mogelijk om dierenbeulen onmiddellijk aan te houden in voorlopige hechtenis. Rechters krijgen ook de mogelijkheid om bedrijven voor langere tijd of zelfs voor altijd te sluiten.
Ook de boetes en mogelijke gevangenisstraffen worden fors verhoogd. Ernstige mishandeling of verwaarlozing zal vanaf het eerste feit bestraft kunnen worden met een boete tot 800.000 euro (x50) en een gevangenisstraf tot 5 jaar cel (x20). Dat heeft ook tot gevolg dat de politie voor het eerst de mogelijkheid krijgt om dierenbeulen van bij hun eerste vergrijp onmiddellijk aan te houden in voorlopige hechtenis. Er kan dan meteen een serieus onderzoek ingesteld worden.
Recidivisten riskeren een boete tot 1.600.000 euro (x16) en een gevangenisstraf tot 10 jaar cel (x7). De definitie van ‘recidivist’ wordt bovendien verruimd: vroeger moesten verschillende feiten gepleegd zijn binnen een periode van 3 jaar om te kunnen spreken over recidivisme: voortaan zal het gaan om een periode van 5 jaar. Zo zullen de echte dierenbeulen in de praktijk vaker de strengste straffen krijgen.
Beestachtig
Rechters krijgen de mogelijkheid om bedrijven die dieren beestachtig behandelen voor een termijn van 5 jaar of zelfs voor altijd te sluiten, ongeacht of er sprake is van recidive of niet. Burgers kunnen voortaan voorgoed of voor een termijn van 5 jaar een verbod krijgen om dieren te houden. De opbrengsten van de verhoogde boetes stromen in Vlaanderen naar het Dierenwelzijnsfonds, dat onder andere dient voor de goede opvang van in beslag genomen dieren, sensibiliseringscampagnes en wetenschappelijk onderzoek. Zo wordt het geld van dierenbeulen gebruikt om dierenwelzijn te verbeteren. „Wie niet horen wil, zal moeten voelen”, zegt Weyts. „Deze strengere straffen moeten ontradend werken en ze moeten leiden tot gedragsverandering, want dieren moeten met respect behandeld worden. Als Vlaamse samenleving hechten we vandaag veel meer belang aan dierenwelzijn dan vroeger – en straffen voor dierenbeulen moeten daar mee overeenstemmen. We maken werk van een afschrikkingsbeleid. Vroeger was er niet eens sprake van effectieve celstraffen voor dierenbeulen. Een paar jaar geleden hebben we er dan voor gezorgd dat je effectief naar de gevangenis kon gaan als je dieren bleef mishandelen of verwaarlozen."
Weyts zegt nu een volgende grote stap te maken: „Met een duidelijke boodschap: we pikken het in Vlaanderen niet meer als je dieren mishandelt. Wie niet horen wil, zal voelen. We hebben de capaciteit van de Inspectie Dierenwelzijn fors uitgebreid en breiden die nog verder uit. Elke politiezone en elk parket heeft ondertussen een specifieke verantwoordelijke voor Dierenwelzijn. Dit is dan de kroon op het werk: serieuze straffen voor dierenbeulen die het echt verdienen”.
Boetes
Op dit moment riskeren mensen die een dier mishandelen of verwaarlozen maximaal 16.000 euro boete of 3 maanden cel bij een eerste vergrijp, of 100.000 euro boete en 18 maanden celstraf bij herhaaldelijke en zware mishandeling of verwaarlozing binnen een termijn van 3 jaar. Rechters kunnen bedrijven die dieren mishandelen maximaal 3 jaar sluiten en burgers definitief of voor 3 jaar verbieden om dieren te houden. In de praktijk is dat onvoldoende om ontradend en bestraffend te werken voor dierenbeulen. De politie kan dierenbeulen die een eerste keer tegen de lamp lopen niet eens in voorhechtenis nemen, omdat de maximumstraf voor een eerste inbreuk te laag ligt.
Veel recidivisten ontsnappen aan hun strengere straf omdat onderzoek en gerechtelijke behandeling vaak langer duren dan 3 jaar. Sinds 2014 wordt Dierenwelzijn op Vlaams niveau uitgebouwd tot een volwaardige bevoegdheid. Het budget is sinds 2014 liefst verachtvoudigd. Het aantal inspecteurs is meer dan verdubbeld. Er wordt veel beter samengewerkt met de politiediensten en met het parket. Het sluitstuk van dat ambitieuze beleid is een kordate handhaving.
Reactie ABS
Het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) reageert. „Dit is vooral van toepassing voor hobbyhouders en andere die dieren willen houden maar meestal niet op de hoogte zijn van wat er van hen verwacht wordt”, zegt Paul Cerpentier, Nationaal Ondervoorzitter ABS. „Recent zijn meerdere schrijnend gevallen in de media geweest. Wat niet betekent dat landbouwers niet mogelijk ook geconfronteerd worden met mogelijke sancties. Zij krijgen in eerste instantie een verwittiging om alles in orde te brengen. Wat wel in pijplijn zit is dat alle wantoestanden zullen gemeld worden aan het parket. Die dan het PV seponeren of doorzenden naar de dienst Dierenwelzijn. Zij bepalen dan wat de te nemen maatregelen zullen zijn.”
Tekst: Matthias Vanheerentals
Beeld: Ellen Meinen