Stalklimaat onder druk tijdens koude, vochtige dagen

Een goed stalklimaat is van groot belang voor de gezondheid van de varkens. De huidige lage temperaturen en een hoge luchtvochtigheid maken het lastig om het stalklimaat goed en stabiel te houden. Dit is terug te zien in een toename van luchtwegproblemen en vaker onrust en bijterij. De varkensadviseurs van ABZ De Samenwerking stellen dat de varkenshouder een goede indruk kunnen krijgen van het stalklimaat door goed te kijken naar het gedrag en gezondheid van zijn varkens.

Signalen

Enkele signalen die zijn terug te voeren op klimaatproblemen zijn hoesten, niezen en benauwdheid. Deze drie verschijnselen wijzen mogelijk op Influenza-, App-, Mycoplasma- of circo-virusinfectie. Bloedonderzoek kan een indicatie geven van de oorzaak en helpt bij het bepalen van de behandeling. Keren deze klachten na een behandeling terug of duurt het herstel langzamer dan verwacht? Dan is het zaak om zeer kritisch het stalklimaat te inspecteren. Immers een slecht stalklimaat heeft direct effect op de longgezondheid. Zo zijn varkens bij een slecht stalklimaat vatbaarder voor allerlei ziektes. Vaak wordt daarbij gedacht dat dergelijke afwijkingen veroorzaakt worden door infecties zoals App of Mycoplasma. Uit onderzoek blijkt echter dat in de meerderheid van de gevallen deze afwijkingen vooral door klimaat- en managementproblemen worden veroorzaakt.

Onrust en agressie

Managementtechnische zaken als voer- en drinkwaterverstrekking en hokbezetting vormen vaak een bron van onrust en agressief gedrag. Maar ook een afwijkend stalklimaat kan hiervan de oorzaak zijn. Bij een afwijkend klimaat leiden aanpassingen in de voer- en drinkwaterverstrekking of het toepassen van medicijnen niet tot een oplossing.

Staltemperatuur

Hedendaagse vleesvarkens kennen een hoge voeropname. Het gevolg is dat ze veel warmte produceren die middels een goede ventilatie moet worden afgevoerd. Voor het realiseren van een maximale groei, zijn er nieuwe (lagere) normen voor de staltemperatuur vastgesteld. ABZ De Samenwerking onderstreept dat varkens deze (extra) ventilatie niet als tocht mogen ervaren. In de praktijk betekent dit dat de luchtsnelheid niet te hoog mag zijn en het verschil tussen de binnenkomende lucht en de stallucht niet te groot.

Liggedrag

Een afwijkend liggedrag is een signaal van een slecht stalklimaat. Varkens gaan op andere plekken liggen om tocht of koude luchtval te ontwijken. Zo gaan ze bijvoorbeeld op de roosters liggen en bevuilen daarbij het dichte vloergedeelte. Het gevolg is smerige varkens en vies hok. Dit kan ook gebeuren bij een niet goed functionerende vloerverwarming. Bij een klimaatmeting komen dergelijke aspecten snel aan het licht.

Tips

Het is zaak om te zorgen voor voldoende onderdruk in de hokken. Hierdoor is de luchtverdeling beter en ervaren varkens minder tocht. Het is zaak om de buitenste hokken van de stal extra in de gaten te houden. Hier is de isolatie vaak net iets minder, waardoor het er vaak vochtiger is.

Gespeende biggen

Bij gespeende biggen stijgt de ventilatiebehoefte snel naarmate ze ouder worden. Verkeerde instellingen van de computer of afwijkingen aan de hoeveelheid per dier geventileerde lucht, kunnen leiden tot een hogere luchtvochtigheid en infectiedruk. Ook een koude luchtval is mogelijk. Dit uit zich veelal in diarree of streptokokkeninfecties. De specialisten van ABZ De Samenwerking onderstrepen dat de eerste week na de opleg steeds een uitdaging vormt. De biggen groeien dan nog niet zo hard en produceren ook nog niet zoveel warmte. Om in deze fase toch een droog stalklimaat te creëren, is het essentieel om te verwarmen. Daarnaast moet de ventilatie heel precies – en zeker niet te hoog – worden afgesteld.

Kunststof

Het is bekend dat hoe meer kunststof er gebruikt is in de afdelingen, hoe lastiger het voor de aanwezige varkens is hun warmte kwijt te raken. Vooral in de laatste weken op de batterij. Biggen geven dan veel warmte af waardoor harder wordt geventileerd. Dit geeft meer risico op tocht en onrustig gedrag en staartbijten. De specialisten zeggen dat ze in de praktijk meer problemen met staartbijten en oornecrose signaleren bij varkens die leven op een volledige roostervloer in combinatie met kunststofroosters. Een simpele oplossing is het leggen van een zware rubbermat midden in het hok waar de biggen op kunnen liggen.

Advies

Een varkenshouder die één of meer signalen opvangen krijgen het advies om meer aandacht te besteden aan het stalklimaat. Kijk naar de luchtsnelheid, de luchtverdeling, te grote dag- en nachtverschillen in de temperatuur, koude luchtval en de hoeveelheid geventileerde lucht per dier. Waar hangt de voeler? Is er windinvloed bij de luchtinlaat?