Varkenshouders dagvaarden provincie Noord-Brabant

De varkenshouderij streeft volgens de POV naar een vergaande verduurzaming van de sector. De regels die provincie Noord-Brabant, mede naar aanleiding van ruimte die de Staat heeft gecreëerd, daarvoor heeft ingesteld zijn naar de mening van de belangenbehartiger juridisch niet juist. Ze hebben onevenredig grote gevolgen voor de Brabantse varkenshouders en hebben geen enkel positief effect op de natuur.
De dagvaarding richt zich op meerdere Brabantse regelingen: de Verordening ruimte, de nadere regels Verordening ruimte & Brabantse Zorgvuldigheidsscore Veehouderij en op onderdelen van de Crisis- en Herstelwet (artikel 7l BuChw). De genoemde regels zijn volgens de dagvaarding juridisch onrechtmatig: ze zijn onbevoegd vastgesteld, ze hebben onvoldoende wettelijke basis en ze zijn in strijd met hoger recht en met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Verstrekkende gevolgen
Daarnaast hebben de genoemde regels onevenredig grote gevolgen. De regels dwingen de Brabantse varkenshouders om aan bovenwettelijke eisen te voldoen. Dit heeft grote financiële gevolgen. De dagvaarding laat zien dat de kosten om aan de regels te voldoen, variëren van bijna € 130.000 tot ruim 1.500.000 euro per bedrijf. De kostprijs wordt voor deze bedrijven onevenredig hoog in vergelijking met collega-varkenshouders in andere provincies en in het buitenland. Naar schatting 310 Brabantse varkenshouders worden hierdoor gedwongen om hun bedrijf te stoppen. Van de varkenshouders die doorgaan, komt volgens de berekeningen ongeveer 10 procent extra onder de armoedegrens.
Geen positief effect op natuur
De regels hebben ook geen positief effect voor de natuur. Ondanks hoge investeringskosten vermindert de emissie van ammoniak op het dichtst bijgelegen Natura 2000-gebied soms zelfs maar 0,03 mol. Ook deelt de provincie de (stikstofdepositie)ruimte die varkenshouders creëren, meteen weer uit aan andere sectoren zoals de industrie. De provincie staat zo de illegale uitbreidingen in deze andere sectoren achteraf alsnog toe. De varkenshouderij wordt door de provincie verantwoordelijk gemaakt voor het oplossen van problemen van andere sectoren. Voor de POV is dat onaanvaardbaar.
Verdere verduurzaming
In de dagvaarding onderstreept de POV dat zij net als provincie Noord-Brabant streeft naar een verdergaande verduurzaming van de varkenshouderijsector. De sector zet zich daar al vele jaren met aantoonbaar resultaat voor in. Dit heeft onder andere geleid tot een duidelijke afname van emissies (zoals ammoniak, geur en fijnstof). Maar de POV is tegen de manier waarop provincie Noord-Brabant de gewenste verduurzaming met regels wil sturen. Ze kan zich niet vinden in het verplicht voorschrijven van maatregelen, de hoogte van de eisen en het tempo waarin die eisen moeten worden gerealiseerd.
De POV blijft samen met partners vanuit het Actieplan Vitale Varkenshouderij invulling geven aan een verdere verduurzaming van de varkenshouderij, maar dan zonder deze niet rechtmatige, niet eerlijke en niet werkzame Brabantse regels.
Dagvaarding als eerste stap
De dagvaarding is het eerste processtuk in de civiele procedure van de POV tegen de provincie. Ook de Staat wordt bij de procedure betrokken vanwege de toepassing van de Crisis- en herstelwet. Het legt uit waar het in de zaak om gaat en op welke argumenten de POV haar eisen baseert. De dagvaarding is opgesteld door Kneppelhout & Korthals Advocaten en is cijfermatig onderbouwd met hulp van Geling Advies en Van Dun Advies. De POV voert de procedure tegen de provincie namens alle POV-leden in Noord-Brabant. Enkele POV-leden zijn in de dagvaarding als voorbeeldbedrijf meegenomen.

Tekst: Reinout Burgers
Al bijna 25 jaar volg en schrijf ik als journalist onder meer over de varkenshouderij en pluimveehouderij. Twee uiterst boeiende en dynamische sectoren met veel gepassioneerde ondernemers.
Beeld: Provincie Brabant
Bron: POV