Tekort aan bedrijfsopvolgers voor boerensector

Uit cijfers van ABN Amro blijkt een sterke vergrijzing van de boerensector. Van alle boerenbedrijven wordt bijna de helft gerund door een boer van 55 jaar of ouder. Verklaringen hiervoor zijn strengere regelgeving maar het wordt ook duurder om in te stappen als jonge boer. De stijgende grondprijs blijkt een drempel voor jongere boeren, maar ook de grootte van de bedrijven speelt een rol.

Het aantal boerenbedrijven daalt maar de economische omvang van de boerensector groeit. Dit betekent dat de bedrijven lastiger en kapitaalintensiever zijn om over te nemen. Boeren tot de veertig jaar hebben te kampen met hogere financieringskosten, waar relatief lage bedrijfsresultaten tegenover staan.

Opvolgers

In vergelijking met 2012 is het huidige aantal bedrijven met een waarde van drie miljoen euro of meer vier keer zo groot. De kans dat deze middelgrote tot zeer grote bedrijven een opvolger hebben, is twee op drie. De kans dat marginale tot kleine bedrijven een opvolger hebben is de helft daarvan. Namelijk een op de drie.

Opmerkelijk is het hoge aantal boerenbedrijven dat is opgeheven. In 2017 waren dat er 1840. Voornaamste reden voor dit hoge aantal is het gebrek aan bedrijfsopvolgers. Om deze ontwikkeling tegen te gaan, stelde minister Schouten 75 miljoen euro beschikbaar voor jonge boeren. Verder gingen er 31 boeren failliet en werden 75 bedrijven overgenomen of of gingen over tot een fusie.

Familiebedrijf

Ruim negen van de tien boerenbedrijven zijn familiebedrijven. Slechts 4 procent van studenten wiens ouders boer zijn, zijn van plan dit bedrijf over te nemen. Dat wijst een onderzoek van het Center of Familiy Businesses uit. Redenen zijn onder andere dat jonge boeren onder andere gemotiveerd worden door status, reputatie en zelfverwezenlijking.

Dit blijkt ook uit een onderzoek van Agrio in samenwerking met Geelen Consultancy en Trouw. Twee derde van de boeren tot veertig jaar zegt dat het boerenvak twintig jaar geleden aantrekkelijker was door de mate van maatschappelijke waardering.

Belang jonge boeren

ABN Amro omschrijft het tekort aan jonge boeren als ‘een belangrijke uitdaging voor de sector’. In jonge boeren schuilt veel potentie door het gemiddeld hogere opleidingsniveau. Dit is een groot voordeel voor vraagstukken op gebied van duurzaamheid en technologische innovaties. Twee onderwerpen waar de boerensector sterk aan onderhevig is.